Ana SayfaANALİZ-Ödemeler Dengesi Cari İşlemler Hesabı(Şekerbank)----

ANALİZ-Ödemeler Dengesi Cari İşlemler Hesabı(Şekerbank)

11 Ocak 2019 - 15:26 borsagundem.com

Şekerbank ( http://www.sekerbank.com.tr ) Tarafından Hazırlanan
Analiz:
"Ödemeler Dengesi Cari İşlemler Hesabı
Ödemeler dengesi Kasım ayında da cari fazla vermiştir?
Dr. Elif GİRGİN YILDIRIM Başekonomist
Ecem AKDAK- Yetkili Yardımcısı
TCMB verilerine göre, Kasım ayında ödemeler dengesi 986 milyon
dolar fazla vermiştir. Şekerbank ve piyasa beklentisi sırasıyla 1,6 ve
1,1 milyar dolar fazla verilmesi yönündeydi. Beklentimiz ile
gerçekleşme arasındaki fark volatil ve bu anlamda tahmini bir hayli
zor olan bavul ticareti, navlun&sigorta ile diğer maller alt
kalemlerinden kaynaklanmıştır. Hatırlanacağı üzere ödemeler dengesi
Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında sırasıyla 1,9 milyar dolar, 1,8
milyar dolar ve 2,7 milyar dolar cari fazla vermişti. Geçen sene Kasım
ayında ise cari açık 4,5 milyar dolar olmuştu. Kasım rakamı ile 12
aylık kümülatif cari açık 39,4 milyar dolardan 33,9 milyar dolar
seviyesine gerilemiştir. Oca-Kas18 dönemi olarak bakıldığında ise cari
açık yıllık bazda %34 gerileme ile 26,2 milyar dolar olmuştur. Geçen
sene aynı dönemde 39,6 milyar dolar seviyesindeydi.
Çekirdek cari açık göstergelerinde Haziran itibariyle başlayan
daralma süreci Ağustos-Kasım döneminde hızını iyice arttırmıştır.
Kasım ayında 12 aylık enerji dışı cari denge 0,6 milyar dolar açıktan
4,7 milyar dolar fazlaya, enerji+altın dışı cari fazla ise 9,3 milyar
dolardan 14,7 milyar dolar fazlaya genişlemiştir.
Finansman tarafında hatırlanacağı üzere Ağustos, Eylül ve Ekim
aylarında finans hesabından sermaye çıkışları görülmüştü. Kasım ayında
bu üç aydan farklı olarak 2,4 milyar dolar seviyesinde sermaye girişi
olmuştur. Portföy yatırımları alt kalemi finans hesabının en yüksek
katkı sağlayıcısı olmuştur. Ayrıntılarında borç senetlerine 2,1
milyar dolar, hisse senetlerine de 346 milyon dolar giriş olmuştur.
Borç senetlerine 2,1 milyar dolarlık girişin 1,7 milyar doları Hazine
eurobond ihracından gelmiştir. Böylece, portföy hesabına 2,5 milyar
dolar giriş olmuştur. Nette ise portföy yatırımları 1,7 milyar dolar
ile finansman kalemine destek olmuştur. Doğrudan yatırımlar 1 milyar
dolar ile Mar18 sonrası ilk kez bu denli yüksek destek sağlamıştır.
Diğer yatırımlar alt kalemi ise nette 296 milyon dolar çıkış ile
finansman tarafına baskı kurmaya devam etmiştir.
Ayrıntısında yurtiçi bankaların yurtdışı muhabirlerindeki efektif
ve mevduat varlıkları ile yurtdışı bankaların yurtiçindeki mevduatları
sırasıyla 2,7 milyar dolar ve 678 milyon doları net azalış olmuştur.
Yurtdışından sağlanan kredilerde bankalar ve Genel Hükümet tarafında
sırasıyla 2,2 milyar dolar ve 125 milyon dolar net geri ödeme
gerçekleşirken, diğer sektörler 282 milyon dolar net kullanım
gerçekleştirmiştir.
Diğer yatırımların altında yer alan uzun vadeli borç çevirme
oranlarına bakıldığında ise bankaların Kasım ayında uzun vadeli borç
çevirme oranı %49 (Eki18:%91) olurken, özel sektörün ise %175 (Eki18:
%94) seviyesinde gerçekleşmiştir. 3 aylık ortalama borç çevirme
oranları ise bankalar için %51'den %49'a gerilerken, özel sektör için
%112'den %121'e yükselmiştir.
Özetle Kasım ayında ödemeler dengesi 986 milyon dolar seviyesinde
cari fazla vermiş ve bu anlamda finansman ihtiyacı oluşmamıştır. Buna
ilaveten, 2,4 milyar dolar seviyesinde sermaye girişi gözlemlenmiştir.
Diğer finansman kalemlerinden olan net hata noksan kalemi de 994
milyon dolar giriş ile destek sağlamıştır. Böylece, Merkez Bankası
yabancı para rezervlerinde 4,4 milyar dolarlık artış görülmüştür.

Yorum:

Bilindiği üzere cari işlemler hesabı Ağustos ayından bu yana fazla
yaratmaktadır. Bu görüntüde TL'deki rekor değer kaybının iç talebi
baskılayarak ithalatı önemli derecede yavaşlatması etkili olmuştur.
TL'deki değer kaybı aynı zamanda ihracatı da destekler etkide
bulunmuştur. Ödemeler dengesi 6,4 milyar dolar cari fazla vererek her
ne kadar bir finansman ihtiyacı yaratmasa da Ağu-Eki18 dönemindeki
toplamda 21,4 milyar dolarlık yoğun sermaye çıkışı 15 milyar dolarlık
bir finansman açığı yaratmıştır. Diğer finansman kalemleri olan net
hata noksan bu açığın 5,1 milyar dolarını Merkez Bankası FX rezervleri
ise 9,9 milyar dolarını finanse etmiştir. Kasım ayında cari fazla Ekim
ayındaki rekor 2,7 milyar dolardan 1 milyar dolar seviyelerine
gerilemiştir. Ağustos ayından bu yana ilk kez 2,4 milyar dolarlık
sermaye girişi olmasının yanı sıra 1 milyar dolara yakın net hata
noksan ile birlikte Merkez Bankası FX rezervleri Ekim ayında 4,4
milyar dolar artış göstermiştir.
Oca-Kas18 dönemine bakıldığında 26,2 milyar dolarlık cari açığa
ilaveten 4,1 milyar dolarlık net sermaye çıkışı yaşanmıştır. Böylece,
toplamda 30,3 milyar dolar finansman gereği oluşmuştur. Bunun 19,5
milyar doları net hata noksan, 10,8 milyar doları ise Merkez Bankası
FX rezervlerinden karşılanmıştır. Geçen sene aynı dönede baktığımızda
finans hesabı 39,3 milyar dolar giriş ile 39,6 milyar dolar açığın
neredeyse tamamını karşılamıştı. Net hata noksan kalemine de 0,7
milyar dolar giriş ile birlikte Merkez Bankası FX rezervlerinde 0,4
milyar dolar artış görülmüştü.
Ödemeler dengesinden takip ettiğimiz sermaye girişlerinin geçen
seneye göre bu sene çıkışa dönmesi ile birlikte (özellikle Ağu-Eki18
döneminde görülen 21,4 milyar dolarlık ciddi sermaye çıkışı)
Türkiye'nin büyüme modelinin doğal sonucu olarak büyüme performansında
ciddi bir gerilemeye yol açmıştır. Gelişmekte olan ülkelerin alışılmış
büyüme modelinde bilindiği üzere yabancı tasarruflarına diğer bir
anlatımla sermaye girişlerinin gücü önemli ve hatta performans
belirleyici bir parametredir.
Bu çerçevede Ağustos ayından bu yana süren dengelenme dış ticaret
ve ödemeler dengesi rakamlarından açıkça takip edilebilmektedir. Son
açıklanan öncü göstergelerden Aralık ayı dış ticaret verileri iç
talepte hızlı dengelenme sürecinin devam ettiğini göstermektedir.
Şöyle ki ithalat tarafındaki daralma Kasım ayından daha şiddetli
devam ediyor olsa da ihracatın yıllık bazda yatay kalması ile Temmuz
ayı seviyelerine genişleyen dış ticaret açığı Aralık ayında 1 milyar
dolar seviyesinde bir cari açığa işaret etmektedir. Beklentimize
paralel gerçekleşmesi durumunda 2018 yılı cari açık rakamı hükümetin
tahmini olan 36 milyar doların* (GSYH'ye oranı %4,7) bir hayli
altında 27 milyar dolar seviyesinde gerçekleşecektir. 2019 yılı için
cari açıktaki gerilemenin biraz hız keseceğini düşünüyoruz. Aralık
ayında yatay performans gösteren ihracatın performansı cari açığın
gidişatı açısından önemli olacak olsa da belirtmek isteriz ki
önümüzdeki dönemde özellikle ihracatta stok eritmenin sona geldiğini
düşündüğümüzden ihracattaki artış aynı şekilde ithalatta da artışı
getirecektir. İlaveten, emtia fiyatlarının hafif yükseliş trendine
girmiş olması ve son atılan teşvik adımlarının ithalatı artırıcı
etkide bulunabileceğine ilişkin öngörümüz ile cari açık beklentimizi
şu an için 25 milyar dolar seviyelerindedir."

******

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım
danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti,
aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen
bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı
sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve
tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine
dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk getiri
tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer
alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize
uygun sonuçlar doğurmayabilir.

*******

Foreks Haber Merkezi ( [email protected] )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey