Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum Ankara'da Bloomberg News'in sorularını yanıtladı. Uçum, Türkiye'nin 2016'nın büyük kısmını yeni anayasa üzerine çalışmalara harcayabileceğini ve yeni anayasanın Aralık'ta Meclis'e gelebileceğini söyledi.
Uçum, hükümetin anayasayı 110-120 madde arasında sadeleştirmek istediğini, anayasada yer alan maddelerin üçte bir oranında azaltılmak istendiğini ifade etti.
Mustafa Kemal Atatürk ideolojisine atıfta bulunan yerlerin çıkarılacağını ifade eden Uçum şunları söyledi: “Yeni anayasanın giriş kısmında Mustafa Kemal Atatürk’ün Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu lideri olduğunun belirtilmesinin daha uygun olacağı düşünüldü.”
“ANAYASA MODELİ GÜNEY AFRİKA VE İZLANDA MODELLERİNDEN İLHAM ALINACAK”
Uçum, yeni Anayasa’nın madde sayısı olarak azaltarak sadeleştirmek istendiğini belirterek, “50 ülke araştırıldı. Anayasa modeli Güney Afrika ve İzlanda modellerinden ilham alınarak hazırlanacak. Anayasa’nın iskeleti haziran sonu ya da temmuz başına kadar hazır olur. Sonrasında da kamuoyunun görüşüne sunulacak” diye konuştu.
SEÇİM SİSTEMİ DE DEĞİŞECEK
Seçim sisteminde de değişikliğe gidileceğini söyleyen Uçum, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Anayasa için referanduma gidilmesini bir zorunluluk olarak gördüğünü ifade etti. Uçum, yeni anayasanın yerel yönetimlerin güçlerini artıracağını ancak bölgesel otonomi taleplerini kabul etmeyeceğini söyledi.
Uçum, yeni anayasanın yerel yönetimlerin güçlerini artıracağını ancak bölgesel otonomi taleplerini kabul etmeyeceğini söyledi.
Uçum, "Artık yeni anayasanın kendisi tüm Türkiye toplumu için çözüm sürecidir" dedi.
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Uçum, yeni seçim sisteminin ülkeyi denk nüfusa sahip 550 seçim bölgesine ayırarak her bölgenin 1 milletvekili ile temsil edilebileceğini söyledi. Alternatif olarak, 450 seçim bölgesinin birer milletvekiliyle temsil edilebileceğini ve kalan 100 milletvekilliğinin yüzde 1'in üzerinde oy alan partilerin oy oranlarına orantılı olarak dağıtılabileceğini söyledi.
Uçum, "Dar bölge seçimi siyasi partileri, seçmenlere en uygun adayı seçmeye zorlayacaktır" dedi.
1982 Anayasa’sında Atatürk’e atıf yapılan maddeler
MADDE 2. – Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devletidir.
MADDE 42 – Kimse, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz. Öğrenim hakkının kapsamı kanunla tesbit edilir ve düzenlenir. Eğitim ve öğretim, Atatürk ilkeleri ve inkılapları doğrultusunda, çağdaş bilim ve eğitim esaslarına göre, Devletin gözetim ve denetimi altında yapılır. Bu esaslara aykırı eğitim ve öğretim yerleri açılamaz.
MADDE 58. – Devlet, istiklâl ve Cumhuriyetimizin emanet edildiği gençlerin müsbet ilmin ışığında, Atatürk ilke ve inkılâpları doğrultusunda ve Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü ortadan kaldırmayı amaç edinen görüşlere karşı yetişme ve gelişmelerini sağlayıcı tedbirleri alır.
MADDE 81. – Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, göreve başlarken aşağıdaki şekilde andiçerler :
“Devletin varlığı ve bağımsızlığını, vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğünü, milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğini koruyacağıma; hukukun üstünlüğüne, demokratik ve lâik Cumhuriyete ve Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı kalacağıma; toplumun huzur ve refahı, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde herkesin insan haklarından ve temel hürriyetlerden yararlanması ülküsünden ve Anayasaya sadakattan ayrılmayacağıma; büyük Türk Milleti önünde namusum ve şerefim üzerine andiçerim.”
MADDE 103. – Cumhurbaşkanı, görevine başlarken Türkiye Büyük Millet Meclisi önünde aşağıdaki şekilde andiçer :
“Cumhurbaşkanı sıfatıyla, Devletin varlığı ve bağımsızlığını, vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğünü, milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğini koruyacağıma, Anayasaya, hukukun üstünlüğüne, demokrasiye, Atatürk ilke ve inkılâplarına ve lâik Cumhuriyet ilkesine bağlı kalacağıma, milletin huzur ve refahı, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde herkesin insan haklarından ve temel hürriyetlerinden yararlanması ülküsünden ayrılmayacağıma, Türkiye Cumhuriyetinin şan ve şerefini korumak, yüceltmek ve üzerime aldığım görevi tarafsızlıkla yerine getirmek için bütün gücümle çalışacağıma Büyük Türk Milleti ve tarih huzurunda, namusum ve şerefim üzerine andiçerim.”
MADDE 134. – Atatürkçü düşünceyi, Atatürk ilke ve inkılâplarını, Türk kültürünü, Türk tarihini ve Türk dilini bilimsel yoldan araştırmak, tanıtmak ve yaymak ve yayınlar yapmak amacıyla; Atatürk'ün manevî himayelerinde, Cumhurbaşkanının gözetim ve desteğinde, Başbakanlığa bağlı; Atatürk Araştırma Merkezi, Türk Dil Kurumu, Türk Tarih Kurumu ve Atatürk Kültür Merkezinden oluşan, kamu tüzelkişiliğine sahip “Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu” kurulur.
Türk Dil Kurumu ile Türk Tarih Kurumu için Atatürk'ün vasiyetnamesinde belirtilen malî menfaatler saklı olup kendilerine tahsis edilir.
Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumunun; kuruluşu, organları, çalışma usulleri ve özlük işleri ile kuruluşuna dahil kurumlar üzerindeki yetkileri kanunla düzenlenir.