Türkiye “uzlaştırma sektörü” adını 2001 yılında Kemal Tamer ile duydu. Genç işadamı, “icrada uzlaştırma” işinde hala tek olduklarını belirtirken, özellikle mortagage borcunu ödeyemeyen vatandaşlar ile bankalar arasındaki sorunları çözdüklerini söylüyor. Tamer, gayrimenkuller icrada satılmadan tarafları uzlaştırıyor.
Her kriz inovatif fikri olan yeni aktörleri iş dünyasına kazandırıyor. 2001 krizini fırsata çevirenlerden biri de Tamer Group Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Tamer oldu. Kriz sırasında 20’li yaşlarında bir üniversite öğrencisi olan Tamer, “uzlaştırma” sektörünün yaratıcısı oldu. Tamer, iş alanlarını “icrada uzlaştırma” olarak tanımlıyor. Uzlaştırma genelde bankalar ile tüketiciler arasında yapılıyor. Özellikle mortagage borçluları için Tamer’in iş fikri kurtuluş oluyor. Asıl rollerinin, gayrimenkulleri icra yoluyla satılmaktan kurtarmak olduğuna dikkat çekiyor Tamer.
Uzlaştırma sektörünü anlatmadan önce Kemal Tamer’in bu iş alanını nasıl yarattığını anlatmak gerekiyor. 2001 yılında Trakya Üniversitesi’nde makine mühendisliği okuyan Tamer, o yıl patlayan ekonomik krizin kendisi için fırsat olacağını düşünüp doğduğu şehir İstanbul’a dönmeye karar veriyor. Araştırmaları sırasında icra ihalelerinin çok karlı olduğunu göre genç işadamı bu alanda kendine yer açmaya karar veriyor. Bir yanda da onun iş alanı olarak gördüğü icra ihalelerinin hiç de hoş olmayan insanların elinde olduğunu da göz ardı etmedi.
EMEKLİ İKRAMİYELERİ SERMAYESİ OLDU
Araştırmalardan sonra riski göze alarak icralık gayrimenkullerde “uzlaştırıcı” olmaya karar veren Tamer’in sermayesi ise yakın çevresinin emekli ikramiyesi oldu.
Uzun süre çevresine uzlaştırma hizmeti veren Tamer, yavaş yavaş işleri büyüttü. “Borçlu bir başka borçluyu getirdi” diyen Tamer bu sayede kısa sürede işlerini büyüttü. Tamer, icra ihalelerine girerek alım yaparken nasıl fark yarattıklarını ise şöyle anlatıyor: “Borçluya malının satıldığını ve bizim almamızın iyi olup olmayacağın sordum. İkisi “hayır, alma”, biri “al zaten satılacak” dedi. Bu soruyu sormam vicdanı bir durumdu. Zaman geçtikçe teknik olarak da iyi bir yöntem olduğunu gördüm. Çünkü uzlaştırma bu tür durumlarda önemli oluyor. Borçlu malımı al dese de, icra satışlarında değer kaybettiği bir gerçekti.”
MORTAGAGE BORCUNU ÖDEYEMEYENLERİN KURTARICISI
Bu noktada bir noktaya dikkat çekiyor Kemal Tamer, şirketler arasında değil vatandaş ya da firma ile bankalar arasında uzlaştırma rolü oynadıklarını anlatıyor.
Özellikle mortagage borcunu ödeyemeyen vatandaşlar Tamer’in portföyünde önemli bir yere sahip. Evler icrada satıldığında vergi vb. giderlerden dolayı icralık olanlar hayli zarar ediyor.
Kemal Tamer, “Uzlaştırma sektörü; icra yoluyla gayrimenkulü satılacak kişi ya da kuruluşların satışta zarar etmemesini, bu arada alacaklının da bir an önce tahsilatını yapmasına sağlıyor. Bunun iki yolu var, ilki teknik olarak hukuki çözüm bulmak, ikincisi ise rakamda uzlaştırmak” diyor ve ekliyor, “Eğitimli eleman ve devlet desteği ile mahkemelerde bekleyen dosyaların yarısını çözebilecek kapasitedeyiz.
2010’DA 100 MİLYON DOLARLIK GAYRİMENKUL KURTARILDI
Tamer, 2010 yılında 100 milyon dolarlık gayrimenkulü icradan kurtardıklarını anlatıyor. Mortagage nedeniyle icralık olanlar dışında denizcilik, tekstil, inşaatın sektörlerinden şirketlere de uzlaşma hizmeti verdiklerini belirtiyor. 2012’de 100 milyon dolarlık ciroyu 10 kat katlamayı hedeflediklerini vurgulayan Tamer, “ Ekonomi iyi gitse bile bu türden piyasalarda yüzde 5-10 arasında yıllık artış görürüz. Çünkü piyasa iyi olduğunda yeni oyuncular geliyor ve krizler yaşanıyor” diye konuşuyor.
2011’de altyapı çalışmalarına ağırlık verdiklerine dikkat çeken Tamer, ofis işletim sistemlerini geliştirirken yeni şubeler açtıklarını söylüyor. Tamer Group’un halen biri Bostancı, biri Bakırköy, diğeri de Ankara’da olmak üzere 3 şubesi bulunuyor ve toplam 65 kişi çalışıyor. Yılsonuna kadar hedef 10 şubeye ulaşmak. Sektöre yetişmiş eleman ihtiyacı için “uzlaştırma uzmanı” yetiştirecek meslek okulları hayalinin olduklarını belirten Tamer, geldikleri nokta itibariyle de yatırım havuzunu büyütmeye başladıklarını ve uluslar arası fonlarla ve büyük finans şirketleriyle görüşmeler yaptıklarını kaydediyor. 300 milyon dolarlık bir fon oluşturarak yatırım güçlerini artırmak istediklerini belirtiyor.
“UZLAŞTIRMA YASASI İÇİN ADALET BAKANLIĞI İLE ÇALIŞIYORUZ”
İcra satış süreci yılda 11 milyar dolarlık bir pazara sahip. Satış sürecine gelmemiş icradaki gayrimenkul dosyalarının toplam rakamı bunun iki katında. Toplamda 30 milyar dolarlık bir pazardan bahsetmek mümkün. Bu büyüklüğe ulaşmış bir sektör için yasal düzenleme de zorunlu hale geliyor. Adalet Bakanlığı halen “Arabuluculuk Yasa Tasarısı” üzerinde çalışıyor. Tamer, yasa tasarısı hakkında bakanlığın kendilerinden görüş aldığını söylüyor. Ayrıca "icra-iflas kanunundaki reformlar" hakkında da görüşlerine başvurulduğunu anlatan Tamer, "uzlaştırma yasa tasarısı” için Adalet Bakanlığına bir çalışma hazırlıklarını ifade ediyor.
Tamer, “Uzlaştırma ile mahkemelerin iş yükü azalacaktır. Kazan-kazan sistemi işliyor. Hem borçlu hem alacaklı hem biz hem de adalet sistemi kazanacak” diyor.