OPEC’in geçen hafta yapılan toplantıda üretimi kısmayı reddetmesi, hatta bilakis serbest bırakması sonrasında petrol fiyatlarında serbest düşüş tam gaz devam ediyor. Uluslararası Enerji Ajansı’nın dünkü açıklamasında küresel talepteki yavaşlama ve OPEC’in üretim kararıyla küresel arz fazlasının en az 2016 yılının sonuna kadar devam edeceğini bildirmesinin de etkisiyle brent petrolün varil fiyatı dün 38.34 dolara indi. Bu gelişmeyle haftalık kaybın yüzde 9.3’e ulaştığı petrol fiyatlarında yılbaşından bu yana yaşanan düşüş ise yüzde 33’ü aştı. Habertürk'ün haberine göre, ABD tipi ham petrolün varil fiyatı ise 35.7 dolara düştü. Petrol fiyatlarında yaşanan bu düşüş küresel ekonomideki büyüme endişelerini artırırken, gelişmekte olan ülke piyasalarını da vuruyor. Petrol üreticisi ülkeler fiyatların geldiği seviye itibarıyla zorlanırken bu durum piyasalardaki havayı da bozuyor.
EN BÜYÜK BEŞ FONUN DÖRDÜ PETROL FONU
Şöyle ki, devletlerin sahip olduğu ve çeşitli varlıklara yatırım yapan dünyanın en büyük beş ulusal varlık fonunun dördünün kaynağını petrol oluşturuyor. Bunlar 855.4 milyar dolarlık Norveç, 773 milyar dolarlık Abu Dhabi, 668.6 milyar dolarlık S. Arabistan ve 592 milyar dolarlık Kuveyt fonu. Bu fonların bir süredir paralarını yatırdıkları varlık yönetim şirketlerinden çıkmaya başladıklarına dikkat çeken analistler, piyasalardan çıkan paranın da büyük çoğunluğunun bu petrol fonları olduğunu belirtiyor. Bu fonların 2015 3. çeyrekte, toplamda 19 milyar dolarlık çıkış yaptığı hesaplanıyor. Petrolün yanı sıra FED’in faiz artırımlarına başlayacağı beklentisiyle gelişmekte olan ülkelerde yaşanan para çıkışları da piyasaları sarsıyor. Borsalar sert düşerken, para birimleri dolar karşısında değer kaybediyor. TL’nin yüzde 1.25 değer kaybettiği dün, Güney Afrika Randı yüzde 2.5’in üzerinde, Brezilya Reali yüzde 1.7, Rus Rublesi ise yüzde 1.2 değer kaybetti.
BORSA DÜŞÜREN SUUDİ FON 150 MİLYON TL SATTI
Petroldeki bu düşüşten olumsuz etkilenen ülkelerden biri de Suudi Arabistan. Öyle ki, petrol fiyatlarında düşüşten dolayı bütçe açığı veren ve borçlanan ülkenin yılbaşından bu yana yurtdışındaki varlık yönetim şirketlerinden çektiği paranın tutarının 70 milyar dolara ulaştığı hesaplanıyor. Suudi Arabistan’ın başka ülkelerdeki parayı çekme operasyonunun ucunun önceki gün Türkiye piyasalarını da etkilediği belirtiliyor. Şöyle ki, önceki gün Borsa İstanbul’da yaşanan yüzde 2.97’lik düşüşte Suudi Arabistanlı bir fonun 150 milyon liralık satışının etkili olduğu ifade ediliyor.
ABD’DEN GELEN VERİLER DOLARI 2.97’YE YÜKSELTTİ
ABD’den gelen enflasyon, perakende satış ve tüketici güveni verilerinin, ABD Merkez Bankası FED’in 15-16 Aralık’ta yapacağı toplantıda faiz artışına gitmesi noktasında elini rahatlatacak nitelikte beklentilerin üzerinde gelmesi gelişmekte olan ülke para birimlerini vurdu. Dolar 2.9740 TL’ye fırlayarak 6 Ekim’den bu yana en yüksek seviyeyi gördü.
2 YILLIK GÖSTERGE TAHVİL FAİZİ YÜZDE 11’E FIRLADI
Dolardaki tırmanış faizi de uçurdu. 10 yıllık gösterge faiz yüzde 10.42’den yüzde 10.70’e fırlarken, iki yıllık gösterge faiz ise yüzde 10.87’den yüzde 10.99’a tırmandı. Önümüzdeki dönemde iki yıllık faizlerin daha fazla izleneceğini kaydeden uzmanlara göre faizin yüzde 11-12 bandına oturması kurda yukarı yönlü baskıyı artıracak.
SPK İŞLEMİ İNCELİYOR
Kulislerde Suudi Fon’un bir aracı kurum üzerinden yaptığı ve piyasaları sarsan bu satışın Sermaye Piyasası Kurulu tarafından mercek altına alındığı belirtiliyor.
STANDARD & POOR’S: ETKİLİ REFORM 'NEGATİF'TEN ÇIKARANİLİR
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları Standard & Poor’s (S&P) ve Fitch’ten Türkiye ekonomisine ilişkin iki değerlendirme geldi. S&P, Türkiye ekonomisinin dış borç finansmanına bağımlılığını azaltmada etkili reformların uygulanması ile işgücündeki artışı karşılayabilecek derecede ekonomik büyümenin sağlanması halinde, not görünümünün durağana çevrilebileceğini bildirdi. Raporda, Türkiye’nin gelişmekte olan ülkeler arasında en zayıf dış finansman göstergelerinden birine sahip olduğu vurgulandı.
FITCH: BANKACILIK SEKTÖRÜ İSTİKRARLI
Fitch’in raporunda ise sermaye planlamalarının Türk bankacılık sektörünün istikrarını desteklediği belirtildi. Sektörün zararla mücadele kapasitesinin yeterli kalmasının beklendiği belirtilerek bankaların ana finansal ölçütlerinin 2016’da mevcut seviyelerinde kalacağı öngörüldü.