Ekonomi için iyi başlayan ancak korona virüs pandemisi ile alt üst olan yılın ilk yarısı geride kaldı. Merkez bankalarının piyasaya aktardıkları paralar ile sermaye piyasaları daha çabuk toprlanırken, Borsa İstanbul da performansıyla yatırımcının yeni gözbebeği haline geldi. Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verilerine göre, yılın ilk yarısında hisse senedi piyasasında yatırımcı sayısı 1 milyon 558 bin 417'ye ulaştı. Bu sayı, 2019 sonuna göre 327 bin 302 yeni yatırımcı artışı anlamına geliyor. İlk 6 ayda hisse senetlerinde sergilenen oldukça iyi performansa rağmen BIST endeksleri için aynı durum söz konusu değil. Hisse senedi piyasalarına ilk kez giren yeni yatırımcının yoğunlukla tercihi olan BIST TUM endeksi, nominal olarak ilk yarıda yüzde 5,74 yükseliş gösterirken reel olarak yatırımcısına yüzde 6,10 kaybettirdi. BIST 100 yüzde 1,84 yükselişine rağmen reel olarak yüzde 9,57 değer kaybetti. BIST 50 yüzde 11,5, BIST 30 ise yüzde 13,8 kayıp yaşattı. Dünya'dan Şebnem Turhan'ın derlemesine göre öyle iki hisse var ki yatırımcısına bayram ettiren. O hisseler Ekiz Kimya ile RTA Laboratuvarları. Ekiz Kimya reel olarak yatırımcısına yüzde 1282, RTA Laboratuvarları yüzde 1156 kazanç sağladı.
60 hisse en az ikiye; 19 hisse en az üçe katladı
BIST 100 endeksi, Ocak 2020'de rekor seviye olan 124.536,60 puana çıkmasının ardından korona virüs salgınının etkisiyle 81.936,40 seviyesine kadar gerilese de bu seviyeden sonra yükselişe geçti. Yılın ilk yarısında nominal olarak yılı artıda kapatırken reel getirisi ıse negatif oldu. Hesaplamalara göre, borsada işlem gören 350 hisseden 60’ı yüzde 100’ün üzerinde nominal olarak değer kazandı. 19 hisse senedinde ise değer artışı yüzde 200’ün üzerinde gerçekleşti. İki hisse ise yüzde 1000’in üzerinde yükselmeyi başardı. Reel getiri penceresinden bakıldığında; 10 hisse senedi yüzde 200’ün üzerinde yükseliş yaşarken 43 hisse değerini iki katının üzerinde artırdı. 175 hissede de reel olarak değer kayıpları yaşandı. Yeni yatırımcılar da ağırlıklı olarak BIST 30 yerine tercihini daha hızlı yükseliş sağlayan BIST TUM hisselerinden yana yaptı. BIST 30 hisselerinde sadece 8 hisse reel olarak getiri sağlarken 22 hisse ise yatırımcısına kaybettirdi. Endeksin reel kaybı yüzde 13,8 oldu.
İlk yarıda reel getirinin liderleri
İlk yarıda en fazla değer kazanan hisse yüzde 1282,8 reel getirisiyle Ekiz Kimya oldu. İkincilik yüzde 1156,1 ile RTA Laboratuvarları’nda. Üçüncü yüzde 4734 reel getiri sağlayan Güler Yatırım Holding hisseleri olurken Kütahya Porselen hisseleri yüzde 420,9, Bomonti Elektrik yüzde 274,6 kazanç getirdi.
Yatırımcısını en çok üzen hisse ise yüzde 51,4 nominal, yüzde 56,8 reel kayıp yaşattıran Metro Yatırım Ortaklığı oldu. Korona virüs pandemisinden en fazla etkilenen havacılık sektörüne ait şirketler ise ikincilik ve üçüncülüğü paylaştı. Doco yüzde 45,8, Pegasus yüzde 45,1 reel kayıp yaşattırdı. İhlas Gazetecilik yüzde 44,9, Türkiye’nin en büyük kuruluşu Tüpraş yüzde 38,6 kayıpla sıralamadaki yerlerini aldı. Yine havacılık sektörü şirketlerinden TAV Havalimanları yüzde 38,5, Tukaş yüzde 35,7 reel kayıp verdi. En fazla satışın yaşandığı bankacılık hisseleri de kayıp sıralamasında ilk 10’da yerlerini aldılar. QNB Finansbank yüzde 34,9, Akbank yüzde 34,8, Garanti yüzde 34,1 en fazla reel kayıp yaşatan hisseler arasında.
Yerlinin portföyü tarihte ilk kez yabancıyı geçti
Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun verilerine göre, haziran itibariyle hisse senedi piyasasında 1.5 milyonun üzerindeki yerli yatırımcının portföy büyüklüğü yabancının portföy büyüklüğünü geride bırakmayı başardı. Yerli yatırımcının portföy büyüklüğü 266 milyar 898 milyon lira olurken yabancı yatırımcının 266 milyar 627 milyon lira oldu. Mayısta 1 milyon 506 bin 896 olan yerli yatırımcı sayısı 1 milyon 558 bin 417'ye çıktı. Ve 1 ayda 51 bin 521 yeni yatırımcı hisse senedi piyasasına geldi. Mayısta 10 bin 698 olan yabancı yatırımcı sayısı da haziran sonunda 10 bin 873'e çıktı. 175 yeni yabancı yatırımcı katılımı sağlandı. Hisse senedi piyasasında toplam portföy büyüklüğü de mayıstaki 494 milyar 494 milyon liradan 533 milyar 525 milyon liraya yükseldi. Toplam yatırımcı sayısı da 1 milyon 569 bin 290 kişiye çıktı. Gerçek kişilerin sayısı da 1 milyon 508 bin 489'dan haziranda 1 milyon 560 bin 193 kişiye yükseldi. Yani bu 1 ayda 51 bin 704 kişinin yeni hisse senedi yatırımcısı haline geldi.