Borsa İstanbul Euro Yatırım Ortaklığı (EUYO) ve Hub Girişim (HUBVC) hisselerini tedbir amaçlı brüt takas uygulamasına aldı. Borsa İstanbul’un konuyla ilgili olarak KAP’a yaptığı açıklama şöyle: “Sermaye Piyasası Kurulu kararı uyarınca devreye alınan Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında EUYO.E ve HUBVC.E paylarında 19/08/2020 tarihli işlemlerden (seans başından) 02/09/2020 tarihli işlemlere (seans sonuna) kadar brüt takas uygulanacaktır.
Not: VBTS kapsamında getirilen tedbirler; pazar değişimi ve diğer nedenlerle uygulanacak olan açığa satış ve kredili işlem yasaklarından ve brüt takas uygulamasından ayrı olarak değerlendirilmelidir.
SPK'nın 30/06/2020 tarihli kararı uyarınca Borsa İstanbul A.Ş. Pay Piyasalarında ikinci bir duyuru yapılıncaya kadar BIST-30 Endeksi dışında kalan paylarda açığa satış işlemleri yasaklanmıştır.”
BRÜT TAKAS NEDİR?
Brüt takas uygulaması hisse senetlerinde sadece nakit işlemi ile işlem yapabileceğiniz bir uygulamadır. Brüt takasta elinizde hisse var ise veya hisseyi alacaksanız ertesi gün hisseyi satabilirsiniz. Brüt takas genel olarak SPK tarafından kısa zamanda yüksek volatilitenin yapıldığı hisselere getirilir.
NASIL İŞLEM YAPILIR?
Brüt takas uygulaması getirilen hisselerde internet üzerinden işlemler kapatılır. Yani hisseyi e-trader veya herhangi bir internet üzerinden emir gönderim uygulaması ile alıp-satamazsınız. Hissede işlem yapmak isteyen yatırımcılar ya aracı kurumlarla yüz yüze görüşmeli ya da aracı kurum ile telefonda görüşerek işlemlerini yaptırtabilir. Ayrıca brüt takas uygulaması getirilen hisselerde işlem yapmak isteyen yatırımcılar kredili işlemler yapamaz yani alış işlemi yapmak istedikleri tutar kadar parayı hesaplarında nakit halinde boşta bulundurmak zorundadırlar. Satış işlemi içinde yapmak istedikleri lot miktarı kadar menkul kıymeti hesabında bulundurması zorunludur.
NE KADAR SÜRER?
Brüt takasa alınan şirket hisselerinin el değiştirebilmesi için alım ve satım emirlerinin fiziki olarak da gerçekleştirilmesi gerekiyor. Kredili alım ve açığa satış da yapılamadığı için fiyat dalgalanmalarının önüne geçiliyor. Böylece hisselerde spekülatif hareketler önlenmiş oluyor. Hisselerin ne kadar süreyle brüt takasta kalacağına ise SPK karar veriyor ve başlangıç tarihiyle bitiş tarihine kadar hisselerde brüt takas uygulaması uygulanıyor. Bu tarihler bazen belirli bir süre aralığı olurken bazen ise süresiz olabiliyor.
Not: VBTS kapsamında getirilen tedbirler; pazar değişimi ve diğer nedenlerle uygulanacak olan açığa satış ve kredili işlem yasaklarından ve brüt takas uygulamasından ayrı olarak değerlendirilmelidir.
SPK'nın 30/06/2020 tarihli kararı uyarınca Borsa İstanbul A.Ş. Pay Piyasalarında ikinci bir duyuru yapılıncaya kadar BIST-30 Endeksi dışında kalan paylarda açığa satış işlemleri yasaklanmıştır.”
BRÜT TAKAS NEDİR?
Brüt takas uygulaması hisse senetlerinde sadece nakit işlemi ile işlem yapabileceğiniz bir uygulamadır. Brüt takasta elinizde hisse var ise veya hisseyi alacaksanız ertesi gün hisseyi satabilirsiniz. Brüt takas genel olarak SPK tarafından kısa zamanda yüksek volatilitenin yapıldığı hisselere getirilir.
NASIL İŞLEM YAPILIR?
Brüt takas uygulaması getirilen hisselerde internet üzerinden işlemler kapatılır. Yani hisseyi e-trader veya herhangi bir internet üzerinden emir gönderim uygulaması ile alıp-satamazsınız. Hissede işlem yapmak isteyen yatırımcılar ya aracı kurumlarla yüz yüze görüşmeli ya da aracı kurum ile telefonda görüşerek işlemlerini yaptırtabilir. Ayrıca brüt takas uygulaması getirilen hisselerde işlem yapmak isteyen yatırımcılar kredili işlemler yapamaz yani alış işlemi yapmak istedikleri tutar kadar parayı hesaplarında nakit halinde boşta bulundurmak zorundadırlar. Satış işlemi içinde yapmak istedikleri lot miktarı kadar menkul kıymeti hesabında bulundurması zorunludur.
NE KADAR SÜRER?
Brüt takasa alınan şirket hisselerinin el değiştirebilmesi için alım ve satım emirlerinin fiziki olarak da gerçekleştirilmesi gerekiyor. Kredili alım ve açığa satış da yapılamadığı için fiyat dalgalanmalarının önüne geçiliyor. Böylece hisselerde spekülatif hareketler önlenmiş oluyor. Hisselerin ne kadar süreyle brüt takasta kalacağına ise SPK karar veriyor ve başlangıç tarihiyle bitiş tarihine kadar hisselerde brüt takas uygulaması uygulanıyor. Bu tarihler bazen belirli bir süre aralığı olurken bazen ise süresiz olabiliyor.