Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Vahdettin Ertaş, İstanbul Ticaret Odası Sütlüce Yerleşkesi’nde sunum yaptığı bir panelde hayal kırıklığı yaşadı. Ertaş, güne İstanbul’da katıldığı bir toplantıyla başladı. Sabancı Center’de düzenlenen Uluslararası Kurumsal Yönetim Zirvesi’nde açılış konuşması yaptıktan sonra Sütlüce’ye geçti. MÜSİAD ve İstanbul Ticaret Üniversitesi işbirliğiyle gerçekleştirilen “Girişimciliğin Güçlendirilmesi: Proje Finansman Modelleri” konulu panel için salona girdiği anda ise büyük bir şok yaşadı.
Ertaş panelde yaptığı konuşmada hayal kırıklığından duyduğu tepkiyi, “Bu salona girince hayal kırıklığına uğradım. Buraya gelmeden önce katıldığım toplantıya 847 katılımcı olduğunu söylediler. Bu toplantıya daha çok ilgi gösterilmesi gerekirdi” sözleriyle dile getirdi. Ertaş, bu toplantı davetini aldığında iş dünyasının temsilcileri, iş dünyasına girmek isteyenler, üniversitenin öğrencileri, akademisyenler, SPK, Hazine ve BDDK'nın bir araya geleceğini umduğunu ve heyecanlandığını ancak toplantıya katılımın az olması nedeniyle bu heyecanının azaldığını söyledi.
Adı ve konusu bu kadar iddialı ve cazip olan bir konuya gösterilen ilgisizlikten üzülen SPK Başkanı Vahdettin Ertaş konuşmasında şöyle devam etti:
"Üniversitelerin, işletme, ekonomi gibi alanlarından mezun olan öğrencilerimize 'üniversiteyi bitirin, bir işe girin' düşüncesinden uzaklaştım. 'Üniversiteyi bitirin, iş kurun' eğer bunda mesafe katedersek bu ülkenin önü açılacak. Ernst & Young dünya çapında bir anket yapmış, Türkiye'de de bu ankete katılan girişimcilerin yüzde 9'u girişimcilik eğitimine ihtiyaç duyulduğunu söylemiş. Dolayısıyla eğitimi baş tacı yapmamız lazım. İş dünyası zor ve dikenli bir yolculuk, rekabet çok. Gençlerimize bunun eğitimini sık sık vermemiz gerekiyor. İhtisaslaşmış kurumlardan destek alınması gerekir."
Ertaş, eğitim düzeyindeki eksiklikler nedeniyle iş hayatında başarısız olanların bulunduğunu ve bunun girişim iştahını azalttığını anlatarak, "Gençlerimizin alt yapısını sağlamlaştırıp iş hayatına sokarsak riskleri azaltırız" diye konuştu.
Devletin görevinin olabildiğince iş adamlarının önündeki engelleri kaldırması gerektiğini aktaran Ertaş, Türkiye'deki girişimciliğin desteklenmesine yönelik yaklaşımları anlattı.
"KÜÇÜK ŞİRKETLERİN HALKA AÇILMASI ELVERİŞLİ OLMADI"
Ertaş, yıllardır halka açılacak şirketlerde aranan karın ve aktif büyüklüğün şu olsun şeklindeki yaklaşımı kaldırdıklarını belirterek, "2011 yılında Gelişen İşletmeler Piyasasını kurduk. 1 milyon liralık sermayeli şirket de açılabilir 100 bin lira sermayeli şirket de açılabilir. Borçlanma senedi çıkarabilir, kotasyon şartı da yok ama bunun çok verimli olmadığını da gördük. 1 milyon lira sermayeli şirketin yüzde 25-yüzde 50'sini halka açtığınızda borsada diyelim ki 500 bin lirası işlem görüyor. 10 bin liralık alım yapan yatırımcı senedi tavan yaptırıyor, 20 bin liralık satmak istenildiğinde o senetler taban oluyor. Sermaye piyasalarının işleyişini bozduğunu gördük. Küçük şirketlerinin o aşamada halka açılmasının finansman ve sermaye piyasalarının kalitesi açısından çok da elverişli olmadığını gördük. Bu şirketler belli bir aşamaya gelene kadar başka kaynaklarla desteklenmesi lazım" değerlendirmesinde bulundu.
"KALKINMA VE YATIRIM BANKACILIĞI KÜLTÜRÜNÜ OLUŞTURAMADIK"
Kaynağa ihtiyacı olan, fikri olan ya da küçük ölçekli bir şirket banka kredisine gittiğini ifade eden Ertaş, "Türkiye'de kalkınma ve yatırım bankacılığı kültürünü henüz oluşturamadık. Bu sağlıklı değil" dedi.
Ertaş, topladığın paraya göre banka tarafında kredi verme ve SPK'da da halka arz izni vermeyi geliştiremediklerini anlatarak, "SPK iyi bir bilançoya, toplanılan paraların iyi değerlendirileceği alanı olmasına bakıyor. Projesi olan insanların iş planlarını öyle bir hazırlaması gerekiyor ki bankacının önüne koyduğunda sıfır teminat ile kredi vermesini sağlaması lazım. Öyle bir plan olmalı ki SPK'nın önüne koyduğunda 'param yok ama fikrim var, bu fikir para eder' demesi lazım" şeklinde konuştu.
Kurumsal yatırımcı havuzunun büyütülmesi gerektiğini belirten Ertaş, bu konuda da Bireysel Emeklilik Sistemi'nin Türkiye'nin geleceği açısından önemli olduğunu ve birkaç yıl içinde meyvelerinin alınmaya başlanacağını söyledi.
Gelecek dönemde Türkiye'nin odaklanması gereken alanın kalkınma ve yatırım bankacığı olduğunu vurgulayan Ertaş, "Aracı kurumların önemli bir kısmını yatırım bankacılığına yönlendirmeye çalışıyoruz. Düzenlemelerimiz 1 Temmuz itibariyle yürürlüğe girecek. Önümüzdeki bir, iki yıl içerisinde bu yapılanmanın tamamlanmasıyla iki ya da üç olan kalkınma ve yatırım bankalarımızın sayısı, aktif büyüklüğü ve iş yapma potansiyelleri bugünkünden çok daha iyi konuma gelecek diye düşünüyorum" dedi.
Zaman zaman üniversitelerden "Öğrenciler için bir modelsiniz" denilerek konuşmacı olarak davet edildiğini anlatan Ertaş, "Ben de diyorum ki, 'Bizde bir başarı hikayesi yok. Başarı hikayesi, sıfırdan iş hayatına atılmış, üretim yapmış, yurt dışına mal satmış, yüzlerce binlerce insanı istihdam etmiş, vergi ödemiş, sosyal sorumluluk bilincinde ve çevreye duyarlı insanlardadır. Onları model olarak ön plana çıkarıp, gençlerle tanıştırmamız lazım'. Yoksa kamudan çıkmış, belli kademelere gelmiş insanları bir başarı hikayesi olarak görmüyorum" değerlendirmesinde bulundu.