BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
Borsa yatırımları için mükemmel bir portföy yaratmak mümkün mü? MarketWatch’un haberinde yatırım dünyasının en önde gelen 10 ismine kusursuz bir portföyün sırrı soruluyor. Altısı Nobel Ödüllü iktisatçı ve dördü ise dünyaca ünlü yatırım uzmanı olan isimlerin cevapları ise yatırım portföylerinde tek bir doğrunun olmadığını gösteriyor.
Haberde yorumlarına başvurulan altı Nobel ödüllü ekonomist modern portföy teorisinin kurucusu Harry Markowitz, bu teoriyi takip eden sermaye varlıkları fiyatlandırma modelinin ve finansal piyasalarda risk ve getiri hakkında düşünme şeklimizi değiştiren beta risk ölçütünün yaratıcısı William Sharpe, verimli piyasa hipotezinin kurucusu Eugene Fama, Black-Scholes/Merton opsiyon fiyatlandırma modelinin yaratıcıları Myton Scholes ve Robert Merton ve son olarak piyasa verimliliği kavramına meydan okuyan çalışmalarıyla bilinen davranışsal ekonomist Robert Shiller bulunuyor.
Nobel ödüllü iktisatçıların dışarısında kalan diğer dört isim arasında ise portföy yöneticileri, yatırımcılar ve yatırım alanındaki kitapları milyonlarca satan yazarlar bulunuyor. Haberde fikirlerine başvurulan bu isimlerse yatırım şirketi Vanguard Group’un kurucusu Jack Bogle, ‘tahvil gurusu’ olarak bilinen Marty Leibowitz, ‘Wall Street’in en bilgesi’ olarak bilinen Greenwich Associates’in Kurucusu Charles Ellis ve ‘Wharton büyücüsü’ Jeremy Seigel.
Yatırım dünyasının bu önde gelen isimlerinin önerileri farklı altyapıları ve hedefleri olması sebebiyle bir fikir birliği oluşturmuyor. Finansın dev isimlerinin birbirlerine uymayan farklı bakış açıları göstermesi portföy yönetimi konusunun ne kadar karmaşık olduğunu açıkça gösteriyor.
Yatırım uzmanlarının farklı fikirleri arasından seçilen doğru kombinasyonlar mükemmel bir portföyün inşa edilmesi için yapı taşı niteliğini taşıyor. Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre doğru portföyün oluşturulması için finans uzmanlarının dikkat çektiği hususlarsa şöyle:
Markowits bir yatırımcının her şeyden önce portföylerde çeşitlendirmeye önem vermesi gerektiğini belirtiyor. Nobel ödüllü ekonomiste göre sadece menkul kıymetler portföylerine ve özellikle de belirli bir risk seviyesi için beklenen getirinin en yüksek seviyesinde olduğu alanlara odaklanılması gerekiyor. Aynı hassasiyet tahvil, gayrimenkul ve emtia gibi varlık sınıflarında da geçerli. Markowitz’e göre yatırımcılar için birbirleriyle düşük korelasyonlara sahip menkul kıymetler ve varlık sınıfları bulmak yüksek verim için kilit öneme sahip. Zira bu sayede portföy işlemelerindeki hareketlerin diğer varlıklara da yansıması gerekmiyor.
Sharpe’ye göreyse mükemmel bir portföy ünlü yatırım modeli olan sermaye varlıkları fiyatlandırma modelini (CAPM) takip ediyor ve Nobel ödüllü iktisatçı piyasaya bir bütün olarak yatırım yapılamasını öneriyor. Sharpe yatırımcıların bütünsel düşünmesi gerektiğini ve ABD toplam hisse senetleri fonu, ABD dışı toplam hisse senetleri fonu, ABD toplam tahvil piyasası fonu ve ABD dışı toplam tahvil piyasası fonuna yatırım yapılmasını tavsiye eder.
Nobel ödüllü bir diğer ekonomist olan Eugene Fama ve beraberindeki ekonomist Ken French, Sharpe’ın CAPM modeli ile başlayan ve modeli iki diğer faktörle güçlendiren başka bir model oluşturdu. Fama ve French’in modelindeki ilk faktör değerinin altındaki hisselerle büyüme odaklı hisseler arasındaki getiri farklarını yakalıyor. Modelde ayırt edici olan diğer faktör de düşük ve yüksek piyasa değerine sahip olan şirketlerin hisse senetleri arasındaki farkı izliyor. Fama, çeşitlendirilmiş bir portföyde zaman içerisinde daha iyi performans göstermesi beklenen değerinin altındaki hisselere ve düşük sermayeli şirket hisselerine doğru yönelmeyi tavsiye ediyor.
İlk endeks yatırım fonunun kurucusu olan Bogle’ın portföyü ise tamamen hisse senedi ve tahvil endeksi fonlarıyla alakalı. Nobel ödüllü ekonomist endeks fonları yoluyla yatırım maliyetlerini düşürmeyi ve portföy değerini düşürebilecek aksiyonlardan korunmayı tavsiye ediyor. Bogle’ın portföy yönetimine ilişkin stratejisi, ‘Hiçbir şey yapmadan beklemek’ yönünde.
Scholes’a göreyse mükemmel bir portföyün sırrı risk yönetiminde. Nobel ödüllü ekonomiste göre yatırım başarısının en çok bağlı olduğu konu ise piyasalarda oluşabilecek 2007-2009 Küresel Finans Krizi veya Kovid-19 gibi nadir gelen ciddi borsa krizleri sırasında “takip risklerinden” kaçınmakta ve pozitif “takip getirileri” ortamından pay sağlamakta yatıyor.
Bun noktada yatırımcıların korku endeksi olarak da bilinen VIX Volatilite Endeksi gibi türev piyasaları göstergelerine de dikkat edilmesi gerekiyor. Örnek vermek gerekirse VIX tarihsel ortalamalarının aşağısına indiğinde bu piyasa ortamı yatırımcılar için riskli hisselere daha fazla yatırım yapmak konusunda güvence sağlayabilir.
Merton’a göreyse kusursuz bir portföy risksiz bir portföy olmalı. Nobel ödüllü ekonomist bu noktada enflasyon korumalı devlet tahvilleri (TIPS) gibi yatırımları tavsiye ediyor. Robert Merton emeklilik hedefine ulaşmak için tasarrufların emeklilik döneminde alınması gerektiğini belirtiyor. Ekonomiste göre öngörülen ihtiyaçları karşılamak ömür boyu getiri sağlayacak bir yatırımın satın alınması gerektiğini belirtiyor.
Leibowitz'in kusursuz portföyü ise kişisel olarak taşıyabileceğiniz risk miktarıyla ilgilidir. ‘Tahvil gurusu’nun görüşüne göre yatırımcıların risk duyarlılığının belirlenmesinde keskin karar alma yetileri, kişinin kendi tecrübeleri, vergi ödemeleri gibi finansal koşulları belirleyen tüm etmenlerin göz önünde bulundurulması gerekiyor. Leibowitz portföylerde hisse senetlerine ek olarak gene volatilitenin düşürülmesi için tahvil yatırımlarının da dahil edilmesi gerektiğini belirtiyor.
Nobel Ödüllü Ekonomist Robert Shiller’a göre mükemmel bir portföy sadece yerel değil uluslararası varlıkları da göz önünde bulunduracak şekilde geniş bir çeşitlendirmeye sahip olmalı. Shiller CAPE oranları (ekonomik döngüye göre ayarlanmış fiyat-kazanç oranları) nispeten düşük olduğu gerekçesiyle küresel hisse senetlerine daha fazla ağırlık verilmesini tavsiye ediyor.
Pasif yatırımın önde gelen savunucularından biri olan Ellis için kusursuz bir portföy şüphesiz bir şekilde endeks fonlarını içermeli. Ellis bu fonların önümüzdeki 20 yıl boyunca fonlar arasında ilk %20'ye gireceğini düşünüyor. Ünlü yatırım uzmanı MSCI’ın EAFE(Avrupa, Asya, Asya ve Uzak Doğu) fonu gibi düşük maliyetli uluslararası endeks fonlarına ve tahvil endeksi fonlarına yatırım yapılmasını tavsiye ediyor. Ellis yatırımcıları vergilere dikkat etmeleri konusunda uyardı.
Ünlü borsa yazarı Siegel’sa yatırımcıların çok fazla sürprize açık olmayan ve finansal tarihe uygun makul beklentilere sahip bir portföyün kusursuz olacağını düşünüyor. Zira yatırımcıların ufku ne kadar geniş olursa kusursuz bir portföyün sağlayacağı getiri de o kadar yüksek oluyor. Borsa yazarı gelişmekte olan ülkelerin hisse senetlerini ve sabit gelir yatırımları içinse TIPS yatırımlarını düşünmeyi öneriyor.