Dolar/TL, ABD-Türkiye gerginliği para politikasına ilişkin endişeler ve TL'deki değer kaybının şirketlere ve makro göstergelere zarar vereceği endişesiyle illikit piyasalarda 7.24 ile zirveyi test ettikten sonra TCMB ve BDKK adımlarıyla güne sert bir düşüşle başladı. Dolar/TL'deki harekete hem Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın açıklamaları hem de dün geceden itibaren atılan adımların ardından faiz artımı yapılamayacağına ilişkin bir beklentinin oluşması etkili oluyor. Piyasalarda Erdoğan'ın faize karşı açıklamaları ardından TCMB'nin gerekli görmesi halinde bile bir adım atamayacağı endişesi piyasalarda baskı yaratmayı sürdürüyor.
Hazine'nin bugün düzenleyeceği iki yıllık yeni gösterge tahvil ihalesi de yakından izleniyor.
Dolar/TL 7.24 seviyesini test ettikten sonra TCMB'nin iki ayrı likitide genişlemeci ve BDDK'nın swap işlemlerini sınırlayan adımlarının ardından yönünü aşağı çevirdi.
Dolar/TL bu adımlarla birlikte 7.24'lü seviyelerden 6.40'a kadar gerilese de bu seviyeler kalıcı olamadı ve oldukça dalgalı bir seyirle önce 6.90'a kadar yükseldi ardından saat 0925'te 6.65 civarında işlem gördü.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın Hürriyet gazetesinde yer alan "Bankalarımız ve BDDK ile beraber gereken önlemleri hızlı bir şekilde alacağız" açıklaması ardından ise piyasalar atılabilecek adımlara odaklanmıştı.
Albayrak'ın açıklaması ardından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) bankaların yurtdışıyla yaptıkları TL-döviz para swap işlemlerini bankaların yasal özsermayesinin yüzde 50'siyle sınırladı.
Merkez Bankası (TCMB) ise finansal piyasaların etkin işleyişinin desteklenmesi ve bankalara likidite yönetiminde esneklik sağlanması ve finansal istikrarın desteklenmesi ve piyasaların etkin işleyişinin sürdürülmesi amaçlarıyla bir dizi adım attı.
Banka TL ve döviz likidite yönetimine ilişkin tedbirler alırken, gerekli görülmesi halinde, finansal istikrarı korumaya yönelik ihtiyaç duyulacak tüm önlemlerin alınacağını duyurdu.
TCMB ayrıca zorunlu karşılık değişiklikleriyle yaklaşık 10 milyar TL, 6 milyar dolar ve 3 milyar dolar karşılığı altın cinsinden likidite sağlanmış olacağını da açıkladı.Haberin Orjinali İçin Tıklayın
Bir bankacılık analisti, "Swap işlemlerinin kısıtlanması ve diğer düzenlemeler genel olarak TL'deki spekülatif hareketleri sınırlandırmak adına atılıyor. Gerekli likiditeyi sağlamak için ve spekülatif adımların önüne geçmek için bir bir adımlar geliyor. Ancak bunlarda bir faiz artışı etkisi olmayacak muhtemelen. Ayrıca politik belirsizlik ortadan kalkmadıkça da oynaklığı sonlandırmak zor görünüyor" dedi.
Bir bankanın döviz masası işlemcisi, "ABD ile Türkiye ilişkilerilerinin yaptırımlarla daha da kötüye gideceği endişesi piyasaları baskılıyor. Bundan da önemlisi siyasilerin bu süreci bir ekonomik savaş olarak gören söylemleri nedeniyle Merkez Bankası'nın gerekli görse bile faiz adımı atamayacağı endişesi satış baskısını daha da tetikliyor. Şu anda Türkiye ekonomisine ilişkin güven sarsıldı" dedi.
Geçen hafta 7 seviyesini test ettikten sonra Cuma günü akşam saatlerinde 6.30 civarında işlem gören dolar/TL bu gece illikit piyasalarda 7.2400 seviyesini test ettikten sonra bu 6.75 civarında güne başladı.
Saat 17:32 itibariyle dolar 6.8243 lira seviyesinde işlem görüyor. Dolar gün içinde en düşük 6.4461 lira, en yüksek 7.1104 lira seviyesi görüldü. Euro ise 7.8242 lira seviyesinde bulunuyor. Euro/dolar paritesi 1.1430 seviyesinde bulunuyor. Gram altın 263.7 liradan alıcı buluyor. 2 yıllık tahvil faizi yüzde 25.51 seviyesinde.
Geçen hafta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın "ekonomik savaş" söylemi, Albayrak'ın açıkladığı "ekonomide yeni yaklaşımın" piyasalarca tatmin edici bulunmaması ve ekonomiye güvenin sarsılmasının yanı sıra ABD'nin ek gümrük vergisi açıklaması piyasaları baskılayan ve dolar/TL'nin 7 seviyesini aşmasında belirleyici olmuştu.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan haftasonu yaptığı açıklamalarda ise , ekonomiye kur üzerinden "operasyon" uygulanmaya çalışıldığını ancak Türkiye'yi tehdit etmenin kimsenin haddi olmadığını belirtirken, faiz konusunda da tuzağa düşülmeyeceğini vurguladı.
"Bu can bu tende kaldıkça bu tuzağa da gelmeyiz" diyen Erdoğan, sanayicileri de "bankalara saldırarak döviz alma yoluna gitmemeleri" için uyardı. Türkiye'ye karşı "ekonomik bir savaş" başlatıldığını söyleyen Erdoğan bunun amacının Türk ekonomisi ve savunma mekanizmalarını etkisiz hale getirerek, Türkiye'yi finanstan başlayıp siyasete kadar tüm alanlarda teslim almak olduğunu kaydetti.
Erdoğan, "Oyununuzu gördük ve meydan okuyoruz. Şunu bilmelerini istiyorum, teslim olmayacağız, üretmeye devam edeceğiz. İhracatımızı artırmaya, istihdamımızı genişletmeye, fabrikalarımızın çarklarını işletmeye devam edeceğiz. Rekor büyüme oranlarıyla hedeflerimize yürümeye devam edeceğiz. Siz dolarla üzerimize gelirseniz, biz de başka yollarla işlerimizi yürütmenin çarelerini arayacağız."
Erdoğan haftasonu ayrıca halka yastık altındaki altın ve dövizlerini bozdurulması çağrısını yinelerken sanayicilere ise "bankalara saldırarak oralardan döviz alma yoluna gitmeyin" dedi.
TL'deki değer kaybı gelişmekte olan ülke piyasalarında da satış baskısını beraberinde getiriyor. TL'de devam eden satışlar Güney Afrika randına sıçrayarak değer kaybetmesine yol açarken dolar, yen ve İsviçre frankı gibi güvenli limanlara talebi artırdı. Euro, dolar karşısında bir yılın dip seviyesini görürken Asya borsaları satıcılı seyrediyor.