Son birkaç gündür sosyal medyanın gündeminde yer alan “Chevron, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın (TPAO) doğal gaz bulduğu sahaya ortak” iddiasının perde arkasını Habertürk'ten Olcay Aydilek araştırdı. İşte, 5 soru ve yanıtta ortaklık iddiası ve sahadaki geçerli hukuki yapı:
DENİZ RUHSATLARININ SAHİBİ KİM?
Türkiye’de, devletin egemenlik hakkının bulunduğu deniz sahasında petrol ve doğal gaz ruhsatlarının istisnasız tamamı TPAO’nun kontrolünde bulunuyor. Karadeniz, Akdeniz ya da Ege fark etmiyor.
CHEVRON’LA ANLAŞMA VAR MI?
TPAO, 2010 yılında Karadeniz’de (Tuna-1 adı verilen ve 320 milyar metreküp gaz bulunduğu belirtilen kuyuya yakın bir bölgede, ABD’li Chevron’la yürütülecek petrol ve gaz arama faaliyetleri için “müşterek işletme anlaşması” imzaladı. TPAO ve Chevron, yüzde 50-50 ortak oldu. Ortaklığın, işletmeyle sınırlı tutulduğuna işaret etmek gerekiyor.
ANLAŞMA NE ÖNGÖRÜYOR?
Anlaşma kapsamında sahada 3 kuyu açılması öngörüldü. Tüm masrafların da Chevron tarafından karşılanması karara bağlandı. Chevron, bölgede gereken sondaj çalışmalarına başladı. Ancak, istenen sonuç alınamadı. Gaz ya da petrol bulunamadı.
ANLAŞMA DEVAM EDİYOR MU?
Hayır. TPAO, 4 Nisan 2013 tarihinde söz konusu anlaşmanın sonlandığını Resmi Gazete’de yayımlanan “Petrol Hakkına Müteallik Karar” ile uluslararası kamuoyuna duyurdu. Müşterek işletme anlaşması ortadan kalktı.
SAHANIN SAHİBİ KİM?
Sahanın ruhsatı dün olduğu gibi bugün de (işletme hakkı da) TPAO’da bulunuyor. TPAO, gaz bulunduğu belirtilen kuyu ile ilgili şu ana dek de bir işletme anlaşması imzalamadı. Bu aşamada, böyle bir anlaşma yapılması da beklenmiyor.