BORSAGUNDEM.COM
Küresel risk iştahındaki düşüş piyasalarda satışa neden oldu. Başta ABD borsaları olmak üzere sert satışlar yaşanıyor. Avrupa borsalarındaki düşüş de etkili olmaya devam ediyor.
Borsa İstanbul küresel piyasalardaki satış dalgasının etkisinde kalarak güne yüzde 0.31 oranında düşüşle 94 bin 279 puandan başladı. ABD ve Avrupa borsalarındaki güç kaybı BİST'i negatif etkiledi. Borsa İstanbul gün ortasına yüzde 1.17 oranında düşüşle 93 bin 460 puandan girdi.
Satış dalgasının BİST geneline yayılması düşüşü hızlandırdı. Dolara ilişkin olarak yükseliş yaşanacağı beklentisi volatiliteyi artırdı.
Banka ve sanayi hisselerine gelen satışlar da derinleşti. Bankacılık endeksi yüzde 3, sanayi endeksi ise yüzde 3.5 oranında kayıp yaşadı.
ABD borsaları yeni güne sert düşüşle başladı. Dow Jones yüzde 1.56, Nasdaq yüzde 2.07, S&P 500 endeksi ise yüzde 1.41 oranında kayıpla açıldı.
BİST günü yüzde 3.05 oranında düşüşle 91 bin 686 puandan tamamladı.
Açılışın ardından en düşük 91 bin 545 puan, en yüksek 94 bin 391 puan seviyesi görüldü. İşlem hacmi ise 7 milyar lira seviyesinde gerçekleşti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan partisinin grup toplantısının ardından ekonomiye yönelik açıklamalarda bulundu. Faiz konusunda sorulan soru üzerine ise Erdoğan, ’’Faizlerdeki düşüşün olumlu yansımasını görüyoruz. Piyasaları kontrol altına alma gayretini Hazine ve Maliye Bakanlığı tüm ekipleriyle devam ettiriyor. Bazı suistimaller varı. Stokçuları var. Bunların üzerine de Bakanlıklarımız kararlı şekilde gidiyor. Bir çok depo baskınında Nasıl stoklar yaptıklarını görüyoruz. Kararlılıkla buna devam edeceğiz. Buralarda asla taviz yok. Patates, soğan, bir çöm meyve, sebzede stokçuluk yapmak, bunların bedelini ödeyecekler. Bu konuda Bakanlıklarımız yoğunluk bir çalışma içindeler. Bu stokçuları da ben de söylüyorum: Yaptığınız stoklarda sizi affetmeyeceğiz. Sonuna kadar ne gerekiyorsa, cezai müeyyideler konuyu kovalayacağız’’ ifadelerini kullandı.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ise Kasım ayında çok pozitif bir tablo görüleceğini söyledi.
Yavaşlayan talep endişeleriyle birlikte Wall Street’te teknoloji hisselerinde sert düşüş yaşandı.
Facebook ile ilgili ABD medyasında çıkan haberler, şirketin hisselerinde yüzde 6'lık bir düşüşe yol açtı. Apple'ın yeni açıklanan ürünlerinin öncekilere göre çok pahalı ve satılamaz bulunması da şirketin hisselerinde yüzde 5'lik kayba yol açtı. Google'ın da hisseleri yüzde 4 oranında düştü.
Asya borsaları ise ABD borsalarındaki kaybı izleyerek düşüşe geçti. Japon otomobil üreticileri Nissan Motor Co.'nun Ceo'su ve Yönetim Kurulu Başkanı Carlos Ghosn'un finansal koşulları ihlal ettiği gerekçesiyle tutuklanmasının ardından Nissan hissesi %5.5 düşerken, Mitsubishi %6.5 değer kaybetti.
Çin Merkez Bankası Araştırma Bölümü Başkanı Xu Zhong, Çin ekonomisine ilişkin aşağı yönlü risklerin arttığını söyledi.
Avrupa'da da sorunların ardı arkası kesilmiyor. Brexit nedeniyle sıkıntılı günler geçiren Avrupa'nın bir diğer sorunu ise İtalya. İtalya'da uzun yıllardır devam eden ekonomik sıkıntı bütçe programı ile patlak verdi. Avrupa borsalarında da satışlar etkili oldu.
Fed’in faiz politikasına ilişkin olarak ise farklı görüşler ortaya konuluyor. Aralık ayında faiz artırımının olup olmayacağı konusunda fikir birliği oluşmuş değil.
DOLAR YÜKSELİŞE GEÇTİ
Dolardaki zayıf seyir ve TL'ye yönelik iyimserlikle geçen hafta yönünü sert bir şekilde aşağı
çeviren dolar/TL bugün güne 5.32 civarında yatay bir seyirle başladıktan sonra 5.35'in üzerini test etti. Benzer şekilde tahvil bono getirileri de yükseliş gösterdi.
Kur Ağustos ortasında test ettiği 7.24 seviyesinden 5.30'un altına kadar geriledikten sonra Kasım ayı başından beri 5.30-5.55 bandında seyrediyor.
Bankacılar bugün TL'deki değer kaybının benzer para birimlerine göre bir miktar daha kuvvetli olduğunu, TL'deki satış baskısının Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın enflasyona yönelik açıklaması sonrası görüldüğünü belirttiler. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Kasım ve Aralık
aylarında ciddi bir iyileşme yakalayarak enflasyon hedeflerimize çok yakın bir netice yakalanacağının düşündüğünü söyledi.
Bankacılar negatif ayrışmaya dikkat çekseler de bunun yüzdesel olarak "oldukça sınırlı" olduğunu da belirttiler. TL bugün dolar karşısında yaklaşık yüzde 0.9 değer kaybederken benzer para birimlerinde yüzde 0.3 ile yüzde 0.85 bandında değer kayıpları gözlendi.
Nomura kıdemli gelişmekte olan piyasalar ekonomisti İnan Demir, "Albayrak'ın Kasım ayı enflasyon verilerine yönelik iyimser açıklamalarının piyasalara güven vermek için yapıldığını düşünüyoruz. Ancak piyasalarda enflasyon görünümündeki bir iyileşmenin olması TL'de değer kaybına neden olabilecek gerekenden erken bir faiz indirimi izlenimi almış olabilir." dedi.
Saat 18:07 itibariyle dolar 5.4157 lira seviyesinde işlem görüyor. Dolar/TL, bugün en düşük 5,3047, en yüksek 5,4222 seviyesini gördü. Euro ise 6.1760 lira seviyesinde işlem görüyor. Euro/dolar paritesi 1.1390 seviyesinde. Gram altın 212.9 liradan alıcı buluyor. 2 yıllık tahvil faizi yüzde 20.70 seviyesinde.
Piyasalar son dönemde Türkiye-ABD ilişkilerindeki iyileşme paralelinde Halkbank konusundaki gelişmeleri izliyor. Diğer yandan İran yaptırımlarına tanınan muafiyet, ABD faiz kararları ve Brexit süreci küresel piyasalarda yön belirleyici unsurlar olarak takip ediliyor.
Geçen hafta Amerikan NBC televizyonunun bir haberinde Trump yönetiminin Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesinin ardından Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ı Suudi Arabistan üzerindeki baskıyı hafifletmeye ikna etmek için Fethullah Gülen'i uzaklaştırmanın olası yollarını araştırdığı
belirtilmişti.
ABD Adalet Bakanlığı ise Gülen'in Türkiye'ye iadesi için çalışma yürüttüğü iddiasını yalanladı. Bu yalanlama sonrası ise TL'de belirgin bir değer kaybı yaşanmadı. Geçen haftaya 5.50 seviyesinin üzerinde başlayan dolar/TL, Hazine'nin finansman ihtiyacının azalması nedeniyle daha az borçlanması, gelişmekte olan ülke para birimlerine yönelik artan risk iştahı, petrol fiyatlarındaki düşüş ve ABD ile ilişkilerde iyileşme beklentisiyle yönünü aşağı çevirmişti. Tahvil bono piyasasında 10 yıllık gösterge tahvil dün spot kapanışta ortalama yüzde 16.59, valörde son işlemde yüzde 16.64
seviyesindeydi. Bugün spot kapanışta ortalama bileşik getiri yüzde 16.66 valörde son işlemlerde ise getiri yüzde 17'ye yaklaştı.
İki yıllık gösterge tahvilde bileşik faiz ise dün spot kapanışta ortalama yüzde 20.32, valörde son işlemde yüzde 20.31 seviyesindeydi. Bugün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 20.71 oldu.
KÜRESEL PİYASALAR
Asya borsaları yavaşlayan talep endişeleri nedeniyle düşen teknoloji şirketlerinin etkisiyle Wall Street'i izleyerek gerilerken, dolar ABD'de zayıf ekonomik verinin dolara olan güveni sınırlamasıyla değer kaybetti. Japonya dışındaki Asya-Pasifik borsalarını izleyen MSCI endeksi yüzde 0.9 geriledi. Şanghay Composite yüzde 1, Avustralya borsası yüzde 0.9 ve teknoloji hisselerinin ağırlıkta olduğu yüzde 0.8 geriledi. Japonya'nın Nikkei endeksi yüzde 1.1 düşüş kaydetti. Kapanışta, Dow Jones Endeksi yüzde 1,56 kayıpla 25.017,44 puana ve S&P 500 Endeksi yüzde 1,66 azalışla 2.690,73 puana ve Nasdaq Teknoloji Endeksi yüzde 3,03 düşüşle 7.028,48 puana geriledi. Nissan Motor hisseleri Yönetim Kurulu Başkanı Carlos Ghosn'un şirket parasını kişisel amaçlı kullandığı ve gelirini eksik beyan ettiği gerekçesiyle tutuklanmasının ardından yüzde 4.3 geriledi. Ghosn bu hafta yönetim kurulundan çıkarılacak.
Çin Merkez Bankası Araştırma Bölümü Başkanı Xu Zhong, Çin ekonomisine ilişkin aşağı yönlü risklerin arttığını söyledi.
Zhong, “Kısa vadeli makro politikalar ile reform hedefleri karıştırılamaz. Çin ekonomisi üzerindeki aşağı yönlü baskı arttı. Çin ekonomisi üzerindeki aşağı yönlü baskı kismen önceki politika ayarlamaları kaynaklı. Çin kısa vadeli talep yönetimini iyileştirmeli, politika koordinasyonunu güçlendirmeli. Para politikası ekonomik büyümeyi teşvik etmekte daha az etkili.” dedi.
Gelir vergisi oranın düşürülmesi ve vergi toplama eşiğinin artırılmasının gerektiğine değinen Zhong, “Çin daha proaktif mali politika izlemeli. Daha proaktif politika yatırımları desteklemeye, güçlü teşviklerden kaçınmaya odaklanmalı.” dedi.