Orhan Pala [email protected]

Sicili bozuk kişiler halka açık şirket alamasın

Manipülatör halka açık bir şirketin patronu olabilir mi?

Hakkında çok sayıda suç duyurusunda bulunulmuş bir isim halka açık şirket alıp satabilir mi? 

Bir borsacı patron koltuğuna oturduktan sonra hortumlanmayan bir tane şirket var mı?

100 bin lira sermaye ile kurulmuş Tümer Tarım diye bir şirket ortaya çıktı. Ericom’a talip oldu, Ar Tarım’ı satın aldı. Çağrı konusu gündeme gelince de şirketleri Ayhan Öztürk’e sattı. İki defa el değiştiren CLK Holding de Ayhan Öztürk’e devredildi.

Tümer Tarım’ı satın alan Ali Kemal Tümer kim, halka açık şirketi alabilecek kadar sermayesi var mı?

Halka açık bir şirketi almak istiyorsa öncelikle çağrı yapacak kadar bir parayı banka hesabında bulundurması gerekmez mi?

100 bin lira sermayeli bir şirket, 60-70 milyon lira piyasa değeri olan bir şirketi satın alabilir mi?

Selçuk Gıda’yı satın alan Fatih Erkoç kimdir? Parası var mı? Arakasında kimler var?

Kırcı Jeneratör’ün gizli sahibi olduğu söylenen Kirkor Mert İsrailyan, nitelikli dolandırıcılık davası açıldığı yönündeki haberler basına yansıdıktan hemen sonra Selçuk Gıda’daki paylarını Fatih Erkoç’a devretti. O kadar basit mi, bir gecede halka açık şirketi devredilir mi?

40 yıllık şirket Karsusan, neden bu duruma düştü? Şirket haciz kıskacında, birçok şirkete borcunu ödeyemiyor, iş yapamaz noktaya geldi. Peki, bu şirketi kim yönetiyor?

İşin çivisi çıkmak üzere…

Genellikle de bu tür işlemler yeni halka açılmış şirketlerde yaşanıyor. Halka arzdan şirketin kasasına giren parayı hortumlamak için tezgah üstüne tezgah kuruluyor. Saf yatırımcılar da, ‘Halka arzdan hisse aldık, para kazanacağız’ diye düşünüyor.

Önce halka açık şirket satın alınıyor, ardından borsa dışındaki bir şirkete ortak olunuyor ve para dışarıdaki şirketin kasasına aktarılıyor. Sonrası kolay. Bu yüzden artık yatırımcılar halka arzlara mesafeli duruyor.

Borsacıların eline geçip de bu şekilde içi boşaltılmayan tek bir şirket yok. Bu şekilde el değiştirdikten sonra yatırım yapan, işi büyüten, karını artıran tek bir şirket yok.

Tahsisli, birleşme, satın alma derken hem şirketin içi boşaltılıyor hem de ikincil halka arz yoluyla hisseler piyasada satılıyor. Sonra yatırımcılar, borç batağına girmiş bir şirket ve fiyatı kuruşlara gerilemiş hisselerle baş başa kalıyor.     

Bence; Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK) banka alan kişilere uyguladığı kriterler halka açık şirketi almak isteyen kişilere de uygulanmalı.

BDDK, geçmişte birçok kişi ve kuruma kirli sicili nedeniyle bankacılık yapma izni vermedi.

Borsada da benzer kurallar olmalı. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), halka açık şirketi satın alan kişinin siciline baktıktan sonra şirket el değiştirmeli. Sadece borsa siciline ve ilişkide olduğu kişi ve kurumlara bile bakılsa hırlı mı hırsız mı ortaya çıkar!

Halka açık şirketi yönetme ehliyetine sahip olmayan kişiler bugün piyasada at koşturuyor. İçini boşaltacakları şirket arıyorlar.

En güncel örneklerden biri Tümer Tarım’ın yaptığı satın almalar. Şirket, Ar Tarım’ın 4 milyon lot hissesini kimseye haber vermeden satmış, çağrı konusunda ise direniyor. İş çıkmaza girince dümene geçen Ayhan Öztürk ise Ar Tarım, Ericom ve CLK Holding’in patronu konumuna geldi. Bugün kapı kapı bu şirketleri satmak için dolaşıyor. Bazı gerçekler ise 6 aylık bilançolarda ortaya çıkacak ama o zaman da çok geç olabilir.

Halka açık bir şirketi alıp satmak bu kadar basit olmamalı. Bence alan kişinin, sicili, ticari itibarı ve mali durumu incelendikten sonra satış için onay verilmeli.

Bu işlerin bu kadar basit olduğunu düşünen birçok piyasa dolandırıcısı hortumlayacak halka açık şirket arıyor. Sermaye piyasalarının geleceğini kemirenlere yönelik tedbir alınmaz ise tehlike giderek büyüyor.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.