Yeliz Karabulut [email protected]

Bankalar sağlam ya şirketler

Derecelendirme kuruluşu Moody’s bugün yaptığı açıklamada bankacılık sektörüne yönelik risklere değindi. Peki bu riskler neler?

1. 1.Fonlama maliyetlerindeki artış
2. 2.Yavaşlayan ekonomi, yükümlülüklerinde artan dolarizasyon,
3. 3.Durgunluk bankacılık sistemini ve banka karlarını olumsuz etkileyecek fakat bankalar iyi sermayelendirilmiş durumda
4. 4.Sorunlu kredilerin oranının TL'deki değer kaybı ve daha yavaşlayan ekonomi nedeniyle yüzde 3.5-3.8 seviyesine yükselmesini bekliyorlar.
5. 5.Moody's özellikle tüketici ve KOBİ kredilerinde kötüleşme bekliyor. Bu segmentlerdeki sorunlu kredi stoklarında geçtiğimiz yıl artış görülmüştü. Kurumsal krediler ekonomideki yavaşlamaya şimdilik dayanıklı gözükse de TL'nin değer kaybetmesi ve borçlanma maliyetlerinde muhtemel yükselişe karşı korunaksızlar.

Peki sonuç: Burada bilmediğimiz hiç bir şey yok. Özellikle neredeyse 2013 yılından bu yana şirketlerin çok borçlandığını, bazı sektörlerin son on senede neredeyse 14-17 katına kadar borçlarını artırdığını gördüğümüzü aktarmıştık, bunun bir risk olduğunu sıklıkla dile getirdik. 2015 yılında ise beklediğimiz sıklıkla iflas ertemeler borç yapılandırmalara yönelik açıklamalar gördük. Buraya kadar Türkiye ekonomisi durumu idare etti, fakat Türk ekonomisi ani duraklar ve şirketler borçlarını ödemekte zorlanırsa, bankalar için riskin bu kapıdan gelebileceğini net bir şekilde biliyoruz. Şunu da sıklıkla duyuyoruz ki bankaların borçlarının dolarizasyonu da bir diğer sorun deniliyor. Buna katılmıyorum,  burada önemli olan konu, bankalar hedge mekanizmasını kullanıyorlar mı?  Bankalar döviz riskinin ne kadarını hedgeliyorlar? Bizim incelediğimiz kadarıyla bankalar, ağırlıklı olarak kur risklerini hedgeleyerek risklerini yönetiyorlar. Bir diğer risk ise bankaların sermaye yeterlilik oranı, sermaye yeterlilik oranı her ne kadar olumlu gözükse de aşağı yönlü bir trend sergilemesi risk olabilir.  

BDDK’nın raporuna göre 2014 yılında Takipteki Kredilerin/ Toplam Kredilere oranı %2,82 seviyelerindeyken, 2015 yılında %3,07 seviyelerine yükselmiş, 2016’nın ilk çeyreğinde ise bu oran %3,25 seviyelerine yükselmiş durumda. 2009 yılında yani Türkiye’nin %5 daraldığı dönemde Takipteki Krediler / Toplam Krediler oranı %5,6 seviyelerindeydi. Şu an %115 seviyesinde olan Krediler/Mevduatlar oranı 2009 yılında %80’ler civarındaydı.

Yukarıdaki hesapla eğer Türkiye değil %5 daralmak, %2 bile büyüse çok büyük riskler kapımızda demektir. Bu nedenle Merkez Bankası ve hükümet çarkları döndürmek bu riskleri minimize etmesi gerektiğinin farkında.  Asıl risk bankaların yurtdışından aldığı kredilerin döviz olması değil, şirketlerin borçlarını ödeyememesi ve bankaların takipteki kredi oranının 2016 yılında  %4 seviyelerini aşması. Bu nedenle Türkiye ekonomisi büyümeye devam ettiği sürece sorunla karşılaşmayabiliriz. Ancak büyüme sekteye uğrarsa, bilmeliyiz ki bizi çok iyi koşullar beklemiyor.

Bankalarımız hala ucuz :

Emsal değerlerine baktığımızda özellikle Akbank, Garanti, Halk Bankası, İş Bankası, Yapı Kredi ve Vakıfbank’ın diğer gelişmekte olan ülke bankalarına göre sağlam olduğunu ve iskontolu işlem gördüğünü, hatta %20’ye yakın yükseliş potansiyelinin olduğunu söyleyebiliriz. Fakat Halk Bankası’na ve İş Bankası’na yönelik spekülasyonlar zaman zaman bu hisselerde baskı yaratmakta. Tüm bunların haricinde net kar büyümesinin 2016 yılı için %11 artmasını, varlıklarındaki büyümenin %14 artmasını ve Kredi /Mevduat oranlarının ise ortalama %112 seviyesinde olmasını bekliyoruz.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.