BORSAGUNDEM.COM/ARAŞTIRMA SERVİSİ
Co-Location (Türkçeleştirilmiş hali kolokasyon), algoritmik emirler, 1 milisaniye işlem hızı… Yatırımcı işte bu yeni terimlerin ne işe yaradığını çözmeye çalışıyor. Bazı aracı kurumlar da pazarlama stratejilerini bu terimler üzerine inşa ediyor. “Gel abi gel, en hızlı emir sistemi bizde… 1 milisaniyede borsadasınız… Hıza gel hıza…” şeklinde giderek artan pazarlama stratejileri yatırımcıların aklını çeliyor. Gerçekten benim emirlerim geç mi gidiyor? Daha hızlı olsam daha çok mu para kazanırım?
Öncelikli olarak bilinmesi gereken konu şu; aracı kurumun kolokasyon merkezinde olması tüm müşterilerin bu sistem üzerinden hızlı emir gönderdikleri anlamına gelmiyor. Eğer algoritmik alım satım sistemi kullanmıyorsanız ya da çok büyük hacimli işlem yapmıyorsanız kolokasyon sistemine ihtiyacınız yok. Zaten aracı kurum da bu sisteme sizi dahil etmiyor. Müşteri bu sisteme dahil olmak istese de yüksek bir ücret ödemek zorunda kalabilir.
SİSTEM NASIL İŞLİYOR?
Sistemlerini Borsa İstanbul Birincil Veri Merkezi'ne taşıyan aracı kurumlar kolokasyon müşterilerini en hızlı ve en güvenli şekilde borsaya doğrudan eriştirebiliyor. Kolokasyon 1 milisaniyede işlem hızını sağlıyor ve hızlı emir iletim altyapısı gerektiren, yeni trend olan algoritmik emir için büyük avantaj yaratıyor.
Borsanın kolokasyon adıyla aracı kurumlara sağlamış olduğu ve yüksek frekanslı işlemler için dizayn edilmiş uygulamanın otomatik alım satım sistemleri (algoritmik emir) tarafından kullanıldığında avantajları mevcut.
Şöyle ki; herhangi bir hisse senedinin alış ve satış fiyatının milisaniyelerle ölçülecek hız ve öncelikle algılayan sistem olası bir kârâ yönelik işlem tercihinde bulunarak avantaj sağlayabiliyor.
Ancak bunu kullanan aracı kurumlar, normal işlem yapan yatırımcılara bunu bir avantaj gibi pazarlamaya ve satmaya çalışıyor.
YATIRIMCILARI YANILTIYORLAR
Aslında nerede olurlarsa olsun ekran karsısında işlem yapan ve tercihlerini piyasa gelişmelerine göre yapıp emirlerini herhangi bir aracı kurum ile borsaya ileten yatırımcılar arasında kolokasyonun hiçbir artısı ve önceliği yok.
Kolokasyon emir önceliği ve fiyatı önce görme ya da tespit etme gibi bir avantajı aracı kurum müşterilerine sağlayamamasına rağmen, borsadan bu hizmeti alıp kullanan bazı aracı kurumlar, piyasadaki yatırımcılara bunun avantaj sağladığını anlatarak yanıltıyorlar.
Kolokasyon demek, emirlerin aracı kurum havuzuna dahil olmadan, borsa içerisinde sisteme gönderilmesi ve gerekli risk sorgularının o lokasyon içerisinde gerçekleşmesi demek.
EMİR İLETİM SÜRELERİ GENELLİKLE EŞİT
Bunun sözde sağladığı avantajı kolokasyon kullanan ve kullanmayan aracı kurumlar arasında emir göndererek ölçmeye çalıştığımızda ise 1-2 milisaniyelerden öteye geçmediği görünüyor.
Hatta, emir iletim süreleri genellikle eşit. Borsada aktif ve sık işlem yapanların ise kafası karışık, acaba çalıştıkları aracı kurumun kolokasyonu olmalı mı, yoksa buna gerek yok mu?
Bizim tespitimiz bunun son derece gereksiz bir pazarlama taktiğinden öte olmadığı yönünde. Kolokasyon özel müşterilere, algoritmik sistem kullananlar için sunulan bir hizmet. Bir aracı kurumun kolokasyon merkezinde olması tüm müşterilerine aynı hızda emir iletme imkanı sunmuyor. Aslında kolokasyon aynı kurumda işlem yapan yatırımcılar arasında bile fırsat eşitliğini ortadan kaldırıyor.
OLDUKÇA MALİYETLİ BİR İŞ
Kolokasyon maliyetleri ise oldukça yüksek. Aylık 5 bin dolar artı 16 bin 500 lira ve buna ilave olarak 5 bin lira ekleniyor. Bu rakamlar KDV hariç. Bitmedi, 4 bin dolar artı KDV de kabin ücreti. Bin dolar artı KDV de internet hattı için ilk etapta kolokasyon adına ödeniyor. Bunlara ek olarak da +100 emir zorunluluğu mevcut. Server ve yazılım için ilk etapta 45-50 bin dolar civarında maliyet getiriyor.
Yazdır