ABD bütçe açığında artış altın için pozitif

ABD’de Cumhuriyetçi Yönetimlerde Bütçe Açığı Artış Gösteriyor…

Hafta içerisinde ABD Başkanı Donald Trump’ın harcama planı ve vergi reformuna ilişkin konuşması ABD’de bütçe tartışmalarını beraberinde getirdi. Trump’ın seçim sürecinde de vaatleri arasında yer alan ve bir süredir gündemi meşgul eden vergi indirimlerini detaylandıracak olursak; Trump gelecek 10 yıl için 3 trilyon doları bulacak vergi indirimleri planlıyor. Bununla birlikte gelir vergisi dilimlerinin ve vergi oranlarının yediden üçe indirilmesi gündeme gelirken, hali hazırda %35 oranında olan kurumlar vergisinin ise %20 oranına çekilmesi ve veraset vergisinin tamamen kaldırılması planlanıyor. Söz konusu vergi indirimlerinin ABD bütçe açığına yılda 1 trilyon dolar eklemesi beklenirken, askeri ve alt yapı harcamalarında da artış yapmayı planladığını belirten Başkan Trump paralelinde ABD ekonomisinin kısa zamanda yüksek bütçe açıkları karşılaşması bekleniyor.

Trump’ın konuşması sonrası bütçe tartışmaları devam ederken, ABD’de geçmiş yıllara ilişkin bütçe açıkları incelendiğinde Cumhuriyetçilerin başkanlık yaptıkları dönemlerde bütçe açıklarının yükseldiği görülmektedir. Ronald Reagan, George H. W. Bush ve George W. Bush gibi Cumhuriyetçi başkanlar döneminde devlet bütçesinde dengenin bozulması ( özellikle bütçe dengesinin GSYH’a oranında artışın görülmesi ) Cumhuriyetçi yönetimlerin ortak özelliği haline gelmiştir. Cumhuriyetçi yönetimlerin vergileri indirdikleri ve vergi kesintilerine gittikleri görülürken, Demokratların ise vergileri arttırdıkları görülmüştür. Bununla birlikte Cumhuriyetçi başkanlar döneminde savunma harcamalarının da artış gösterdiği görülmüştür. Söz konusu askeri harcamalardaki artış Ronald Reagan, George H. W. Bush ve George W. Bush olmak üzere Cumhuriyetçi yönetimlerde ortaya çıkmıştır. Bugüne geldiğimizde ise ABD Başkanı Donald Trump da savunma harcamalarında artış planlarken, sağlık ve emeklilik hariç diğer harcama kategorilerinin hepsinde yılda %1 oranında indirim yapmayı da planlamakta.

Grafik 1: ABD’de Bütçe Dengesinin GSYH’ye Oranı (1980-2016)

Trump dönemi ile de bütçe açığının artış eğiliminin devam edeceği görüşü mevcut…

Geçmiş Cumhuriyetçi yönetimlerin vergi uygulamaları incelendiğinde 1980’li yıllarda Ronald Reagan başkan olduktan sonra çıkarılan ‘’1981 Ekonomik İyileşme Vergi Yasası’’ ilgili dönemde vergi gelirlerinin önemli ölçüde düşmesine yol açmıştır. Eleştirilere maruz kalan maliye politikası; harcamalar kanalıyla sağlanılacak ekonomideki büyüme paralelinde vergi hasılatında da artış görüleceği ve bütçede dengenin oluşacağı yönünde savunulmuştur. Ancak teoride beklenen vergi hasılatı görülememiş ve 1992 yıllarında George H. W. Bush döneminde de bütçe açığı artış eğilimini devam ettirmiştir.

İlgili dönemleri göz önünde bulundurduğumuzda; dünya genelinde finansal küreselleşmenin gelişmesi Cumhuriyetçi yönetimlere bütçe açıklarının finanse edilebilmesi yardım etmiştir. Bütçe açıklarının giderilebilmesi için borçlanma yoluna giden yönetimler finansal küreselleşme öncesi yalnızca ABD’de borçlanabilirken, finansal sistemin gelişmesi sonrası yılda 100 milyar doların üzerinde ABD dışından borçlanma imkanına sahip olmuştur.

Bugüne geldiğimizde ise, Donald Trump geçmiş Cumhuriyetçi yönetimlere paralel olarak vergi politikasında radikal değişiklikler yapmayı planlamakta. Trump’ın söz konusu radikal değişikliklerinin ABD ekonomisini neredeyse her yıl 2 trilyon doların üzerinde zarara uğratacağı ve ABD ekonomisinde daralmaya yol açacağı tartışmaları sürmekte. Söz konusu tartışmalar paralelinde ABD Kongresi Bütçe Ofisi yayınladığı ‘‘Bütçe ve Ekonomik Görünüm Özeti’’ raporunda önümüzdeki yıllara ilişkin bütçe açığı beklentilerini yukarı yönlü revize etti. Aşağıda yer alan tabloda görüldüğü üzere; ABD ekonomisinde 2018 yılı sonrasında bütçe açığı artışında eğilimin devam edeceği görüşü mevcut.

Tablo 1: ABD Kongresi Bütçe Ofisi Bütçe Projeksiyonu

Kaynak: ABD Kongresi Bütçe Ofisi

Trump dönemi ile birlikte genişleyici maliye politikalarının devreye girecek olması ABD ekonomisine ilişkin olarak enflasyon ve büyümede artış beklentisi yaratmıştı. ABD’de görülecek yeni yönetim ile birlikte maliye ve dış ticaret politikasında yaşanması beklenen radikal değişimlerin Fed’in para politikasında da yansıma bulması beklenmekte. Hafta içerisinde ABD Başkanı Donald Trump’ın konuşması sonrası Fed’in Mart ayı toplantısına ilişkin faiz artırım olasılıklarının %80 seviyesinin üzerine çıkması söz konusu görüşü destekler nitelikte.

Ancak söz konusu enflasyon ve büyüme beklentileri dolar tarafında fiyatların içerisine yerleşmiş durumda. Trump’ın 1 trilyon dolarlık harcama paketi ve diğer radikal reformların bürokrasi engeli karşılaşabileceği ve şu an için beklenti olduğu göz ardı edilmemeli. Piyasa şu an dolar için pozitif, altın için negatif senaryoyu fazlası ile fiyatladı. Fakat Trump’ın bütçesinin onaylanması, ilgili büyüme reformlarının gerçekleşmeme olasılığı özetle belirsizlikler fiyatlanmadı. Bu sebeple piyasanın belirsizlik fiyatlamasını senaryoya dahil etmesi ile birlikte endişe ortamından beslenebilir.

Aşağıdaki grafikte de görüldüğü üzere tarihsel olarak ABD’de bütçe açığında görülen artış dönemleri altın fiyatlarında yükselişe neden olmuştur.

Grafik 2: ABD Bütçe Dengesi ve Altın Fiyatları (1999-2016)

Eda Önder Öztürk - Alan Yatırım

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.