Merkez Bankası şimdi ne yapmalı?

Merkez Bankası piyasanın döviz talebini karşılamak için döviz satıyor. Dün bir günde  6 ihale ile 1.3 milyar dolar döviz daha  sattı ama yine de doların ateşini söndüremedi. Peki Merkez Bankası ne yapmalı? Milliyet yazarı Güngör Uras 'top Merkez'in kucağına düştü' dedi ve Merkez Bankası'nın ne yapması gerektiğini köşesine taşıdı.
İşte Uras'ın köşe yazısı;
Merkez Bankası piyasanın döviz talebini karşılamak için döviz satıyor. Dün bir günde  6 ihale ile 1.3 milyar dolar döviz daha  sattı.
Piyasanın içinde olanlar, piyasayı bilenler, Merkez Bankası’nın sattığı dövizlerin bankalar tarafından satın alındığına işaret ederek, Merkez Bankası’nın döviz satacak yerde bankaların zorunlu karşılık olarak Merkez Bankası’na yatırdıkları dövizleri, bankalara iade etmesinin piyasayı rahatlatmaya yardımcı olacağını belirtiyorlar.
Bu görüşü savunanlar, bu uygulama ile bankaların Türk Lirası likiditeleri azaltılırken döviz imkanlarının zenginleştirileceğine işaret ediyorlar.
Bilindiği gibi dövizin bol olduğu günlerde Merkez Bankası bankaların topladıkları Türk Lirası mevduat miktarı ile ölçüşü olarak Merkez Bankası’na yatırdıkları  zorunlu karşılıkların Türk Lirası yerine döviz olarak tesisinin yolunu açtı.
30 MİLYAR DOLAR VAR
Bu yoldan bankalar Merkez Bankası’na zorunlu karşılık olarak 30 milyar dolar dolayında döviz yatırdılar. Merkez Bankası zorunlu karşılıklara faiz ödemiyor. Bankaların Türk Lirası kaynak maliyeti şimdilik dövizlerin maliyetinden yüksek olduğu için, bankalar zorunlu karşılıkları döviz olarak tutmaya devam ediyor.
Ne zaman ki, dövizin kaynak maliyeti Türk Lirasınınkinin üzerine çıkar, o zaman bankalar gönüllü olarak döviz karşılıklarıını Türk Lirasına dönüştürür.
Açık anlatım ile şu anda bankalar gönüllü olarak Merkez Bankası’ndaki zorunlu karşılık hesaplarında bulunan dövizleri geri almak istemiyorlar.
TOP MERKEZ'DE
Bu durumda top Merkez Bankası’nın kucağına düşüyor. Merkez Bankası bankaların döviz olarak tuttukları zorunlu karşılıkların Türk Lirası’na dönüştürülmesini zorunlu kılabilir.
Bu kademeli olarak yapılabilir.
Önemli olan döviz iadesinin hızlı yapılması, süreye bağlanmamasıdır.
Bu uygulamanın yararlı olacağını savunanlar böylece Merkez Bankası’nın döviz satacak yerde bankalara borcunu ödeyeceğini ileri sürüyorlar.
Bu uygulamanın döviz ihalesinden farkı ne olur? Döviz ihalesinde sınırlı arzı aşan talep nedeniyle fiyatlar yükselebiliyor. Acaba bankalar kendilerine ait dövizi kasalarına koyduklarında talep düşer mi? Bankalar piyasa talebini bu döviz ile karşılarlar mı?
Bu olmaz ise, Merkez Bankası  döviz  ihalelerini sürdürmek zorunda kalacaktır.
Merkez Bankası, bankaların zorunlu karşılık hesaplarındaki dövizin tamamını veya bir kısmını bankalara iade eder ise toplam döviz rezervinde önemli bir gerileme ortaya çıkacaktır. Bu nedenle Merkez Bankası bu uygulamaya olumlu yaklaşmayabilir.
Piyasanın için de olanlar, döviz satım ihaleleri ile bugüne kadar  piyasaya sürülen 6.2 milyar dolara rağmen döviz fiyatının 1.95 TL’nin altına inmemesi karşısında bu uygulamanın da denenmesinin yararlı olacağını ileri sürüyorlar.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.