Ortaklıktan çıkarma ve satma hakkı
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), kısa bir süre önce, halka açık ortaklıklarda hakim ortağın diğer ortakları ortaklıktan çıkarma hakkı ile diğer ortakların paylarını hakim ortağa satma hakkının uygulanmasına ilişkin usul ve esasları yeniden düzenledi. Bu kapsamda da “Ortaklıktan Çıkarma ve Satma Hakları Tebliğ” (II-27.2) (yeni Tebliğ) yürürlüğe girdi. Bu yeni Tebliğ ile birlikte, bu yılın başında yayımlanan Ortaklıktan Çıkarma ve Satma Hakları Tebliğ (II-27.1) (eski Tebliğ) yürürlükten kaldırıldı. Yeni Tebliğ ile özellikle hakkın kulllanımı için gerekli oranda ve bedelin belirlenmesinde yenilikler getirildi.
SPK ortaklıktan çıkarma ve satma hakkı kullanımı için gerekli oranı %95’ten %98’e çıkardı
Ortaklıkta sahip olunan payların ortaklığın oy haklarının %98’ine ulaşması veya bu konumda iken ek pay alınması durumunda, hakim ortak açısından diğer pay sahiplerinin tamamını ortaklıktan çıkarma hakkını, diğer ortaklar açısından da paylarını hakim ortağa satma hakkını kullanabilecek, eğer ortaklık paylarının borsada işlem görmeye başlamasından itibaren 2 yıllık süre dolmuşsa. Buna karşın, yeni Tebliğ’in yürürlük tarihi itibarıyla hakim ortak konumunda bulunan ortaklar açısından, ortaklıktan çıkarma hakkı kendiliğinden doğmayacak, bu durumda satma hakkı da kullanılamayacak. Ancak, hakim ortak tarafından yapılacak ek bir pay alımı ile bu haklar kullanılabilir hale gelebilecek.
SPK oy oranlarının belirlenmesine ilişkin geçiş süreci öngördü
Ortaklıktan çıkarma ve satma haklarının kullanılabilmesi için şart olan %98’lik oy hakkı oranı, 31.12.2014 tarihine kadar doğmuş olan ve doğacak hakların kullanımında %95, 31.12.2017 tarihine kadar doğacak hakların kullanımında ise %97 olarak dikkate alınması gerekecek.
SPK’ya ortaklıktan çıkarma hakkının kullanılabilmesine yönelik olarak yapılmış mevcut başvuruların sonuçlandırılmasında, hakim ortağa ortaklıktan çıkarma hakkını kullanıp kullanmak istemediğini yeniden değerlendirebilmesi için bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren bir aylık süre tanınacak. Ancak bu sürede satma hakkı kullanılamayacak. Hakim ortağın ortaklıktan çıkarma hakkını kullanmaktan vazgeçtiğini kamuya açıklaması durumunda, satma hakkının kullanılmasına başlanılması için, hakim ortağın ek pay alması gerekecek. Hakim ortağın ortaklıktan çıkarma hakkını kullanmak istediğini kamuya açıklaması durumunda ise, satma hakkının kullanımına ilişkin hak düşürücü süre kamuya yapılan söz konusu açıklama tarihi itibariyle başlayacak. Hakların kullanım bedelinin hesaplanmasında başlangıç tarihi olarak ise hakim ortağın ortaklıktan çıkarma hakkının kullanımına ilişkin kamuya yaptığı ilk açıklama tarihi esas alınacak.
Hakların kullanım bedeli nasıl belirlenecek?
SPK, yeni Tebliğ ile, eski Tebliğ’den farklı olarak, ortaklıktan çıkarma hakkının kullanılmasında satım bedeli ile satma hakkının kullanımına ilişkin bedelin belirlenme usulünü ayrı ayrı düzenleyerek hesaplama yöntemlerini farklılaştırdı.
Ortaklıktan çıkarma hakkının kullanılmasında satım bedeli nasıl hesaplanacak?
Ortaklığın paylarının borsada işlem görüp görmemesine göre farklı şekilde usulle bedel belirlenecek. Borsada işlem gören pay gruplarının her biri için,
a) Hakim ortak konumunun kazanıldığının veya hakim ortak konumunda bulunup ek pay alındığının kamuya açıklandığı tarihten önceki otuz gün içinde borsada oluşan ağırlıklı ortalama fiyatların aritmetik ortalaması,
b) Borsada işlem görmeyen pay gruplarının her biri için ise, işlem gören sadece bir pay grubu bulunması durumunda bu gruba ilişkin olarak yine aynı şekilde tespit edilen borsada oluşan ağırlıklı ortalama fiyatların aritmetik ortalaması, işlem gören birden fazla pay grubu bulunması durumunda ise bu gruplara ilişkin olarak aynı şekilde belirlenen fiyatların tamamının aritmetik ortalaması
esas alınacak. Buna karşın, payları borsada işlem görmeyen ortaklıklar açısından ise, her bir pay grubuna ilişkin fiyatın tespiti amacıyla hazırlanan değerleme raporunda belirlenen bedel dikkate alınacak.
Satma hakkının kullanımına ilişkin bedel nasıl hesaplanacak?
Payları borsada işlem gören ortaklıklar açısından, aşağıdaki fiyatların ortalaması alınması gerekecek:
a) Ortaklıktan çıkarma hakkının kullanılmasına ilişkin yukarıda belirtilen usule uygun olarak hakim ortak konumunun kazanıldığının veya hakim ortak konumunda bulunup ek pay alındığının kamuya açıklandığı tarihten önceki otuz gün içinde borsada oluşan ağırlıklı ortalama fiyatların aritmetik ortalaması,
b) Her bir pay grubuna ilişkin fiyatın tespiti amacıyla hazırlanan değerleme raporunda belirlenen bedel,
c) Ortaklıktan çıkarma hakkının doğduğu tarihten önceki bir yıl içinde Sermaye Piyasası Kanunu’nu (SPKa) 26. Maddesi çerçevesinde zorunlu pay alım teklifi yapılmış ise bu fiyat, hakim ortak konumunun kazanıldığının veya hakim ortak konumunda bulunup ek pay alındığının kamuya açıklandığı tarihten önceki son 6 ay, 1 yıl ve 5 yıl içinde borsada oluşan ağırlıklı ortalama fiyatlarının ortalaması karşılaştırılarak bulunan en yüksek bedel, adil bedel olarak dikkate alınması gerekecek. Buna karşın payları borsada işlem görmeyen ortaklıklar için, değerleme raporunda belirlenen bedel, ortaklıktan çıkarma hakkının doğduğu tarihten önceki bir yıl içinde SPKa’nın 26. Maddesi çerçevesinde zorunlu pay alım teklifi yapılmış ise bu fiyatın ortalaması karşılaştırılarak bulunan en yüksek bedel satma hakkının kullanımına ilişkin adil bedel olacak.
Sonuç
SPK’nın, yeni Tebliğ ile, ortaklıktan çıkarma ve satma hakkı kullanımı için gerekli oranı, Avrupa Birliği’nde (%90-%95) ve eski Tebliğ’de (%95) belirlenen oranlardan daha yukarı çekerek, mümkün oluduğunca ortaklıklarda bu hakkın kullanımının azaltılmasını istediği anlaşılıyor. Bu düzenleme, bir taraftan finansal piyasaların derinleştirilmesi ve İstanbul Finans Merkezi oluşturulması isteği ile aslında kendi içinde uyumlu görünüyor. Ancak diğer taraftan bu hakkın kullanımını ise zorlaştıracak.
Değerlendirme ve Önerileriniz için : [email protected]
Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.