Arif Ünver [email protected]

Kurumsal yatırımcının adı var

Sermaye piyasamızın arzu edilen şekilde gelişmesinin önündeki engeller nelerdir? Neden sermaye piyasaları bir türlü ayağa kalkıp ülkemiz ekonomisine katkı sağlayamıyor? Sermaye piyasamız patinaj formasyonuna devam ediyor ve maalesef patinaj formasyonu kimi zaman yerini gerileme formasyonuna bırakıyor…

Geçtiğimiz haftalarda altyapı yatırımlarının finansmanında sermaye piyasası içerikli bir organizasyona katıldım… Tabi sermaye piyasalarının S’sinin geçtiği her ortama yetişmeye çalışarak, ne oluyor, ne bitiyor, tüm aktörleri, tabiri caizse takibe alıyorum… Ve maalesef üzücü bir neticeyi sizlerle paylaşmak zorundayım ki memleketin geleceği için son derece önem arz eden sermaye piyasamız neden yol alamıyor, hatta zaman zaman tökezliyor… Bu noktada elbette tek tarafa yüklenmek doğru olmaz, bununda farkındayım ama kimi aktörlerin mekanizma içerisinde önemi daha yüksek olabiliyor. Dolayısıyla önemli aktörlerin vazifesini sağlıklı gerçekleştirememesi de sisteme daha büyük hasar veriyor…

Piyasanın aktörlerini tekrar hatırlatmak isterim ki; bendenizi üzen, sermaye piyasalarının neden arzu edilen tabloya bürünemediğini daha net ortaya koyalım, koyalım ki bu mübarek Ramazan günlerinde belki vicdanlarda sorgu sualin başlamasına sebep oluruz…

Sermaye piyasamızın aktörlerini, bence önem derecesine göre sıralamak isterim;

-Fon arz edenler (tasarruf sahipleri bireysel+kurumsal),
-Fon talep edenler (sermaye piyasalarından kaynak sağlayan/sağlamak niyetinde olan yapılar),
-Öz düzenleyici ve denetleyici otorite (SPK)
-Piyasa işleticisi, kimi zamanda yetkileri çerçevesinde düzenleme ve denetleme yetkisine sahip aktör (BİST)
-Yatırım kuruluşları (eski adıyla aracı kurumlar)
-Veee adı olan ama kendisi ortalarda bulunamayan kurumsal yatırım unsurları…

Bu kurumsal yatırım unsuru olan yapılar o kadar önemliler ki, sermaye piyasalarında güçlerinden ve fonksiyonlarından dolayı tampon vazifesi de görerek piyasamızın gelişimini hızlandıracak en önemli aktörlerin başında gelmektedirler…

Kimi zaman TV’lerde kimi zaman değişik platformlarda duymuşsunuzdur; otorite pozisyonundaki yapıların tepe isimleri hep bir kelam ederler, “Kurumsal yatırımcıların ağırlığının artması lazım, bireyler bu yapılar üzerinden piyasalara girsinler…”

İlk bakışta bu kelama laf edecek olamaz, ederse de işi bilmediğinden eder… Ama mevcut durumu bir ortaya koyalım gerçekten durum böyle mi?

Ülkemizde kurumsal yatırım kanallarını kısaca ifade edecek olursak;

Fonlar, her türlü fonlar, BES(bireysel emeklilik sistemi) de dahil, portföy yönetim mekanizmaları, çok detaya girmeden, bireysel kimlik dışında bir ticari unvan adı altında sermaye piyasasında fon yöneten yapılardır…

Peki, bu yapılara bireylerden neden teveccüh yok veya bu yapılar neden gelişemiyorlar? Aslında bu soruyu sorgulayıp tefekkür edecek olan yine kendileridir ve gereken çabayı sarf edecek olan da yine kendileridir… Lakin an itibarı ile bu çabaları biz göremiyoruz…

Konu çok basit, herkes masaya koyduğundan fazlasını almak arzusundadır. Masanın diğer taraflarında oturanlar için de bu durum değişmez, aynıdır. Masanın bir tarafında oturan bireyler, kurumsal yapıların getirisine bakar ve kendisini keserse kurumsal yapıya dahil olur. Masanın diğer tarafında oturan kurumsal yapı da vereceği hizmetin karşılığında kar edebilmek ister…

Ülkemizde bu ilişki kurulamamıştır, sebepleri çok basit; bireyler tatmin edici getiri bulamamış, kurumsal yapılar da, katılım kafi olmayınca genişleyememişlerdir…

Ve maalesef bireyler, düşük bilinç düzeyleri ve güçsüzlükleri ile finansal alemin dalgaları arasında kaybolmaya yüz tutmuş, mevduat, altın ve taş toprak gibi katma değeri düşük alanlara yönelmeye mahkum olmuştur…

Kimi kurumsal yapılar çıkıyor, “Efendim biz enflasyon artı 2,3,4 getiri sağladık” diyor. Hanımefendiler/beyefendiler ülkemizin gerçeklerini unutmayın; bu halkın bireylerinde kişi başına birkaç milyonluk birikimler yok. Vatandaşın birikimleri kişi başına çok düşük, ne zaman ki kişi başına birikimler yüksek seviyelere çıkar o vakit enflasyon üzerinde 2-3-4’le pazarlama yapabilirisiniz… Ve oturduğunuz yerden müşteri gelir… Ülkemizde an itibarı ile tablo bu şekilde değil, sizler değişken getirili ürünler pazarlarının gelişmesine ön ayak olmalısınız… Sahaya inerek, değişken getirili ürünler pazarlarının derinleştirilmesi için çaba sarf etmelisiniz aksi takdirde mevcut ortamda zorlanmaya devam edersiniz… Sizlerin başarılı olması, pazarınızın büyümesi ile mümkündür. Bu pazarın büyümesi için de getirileri ile cazibe yaratması şarttır. Ve getiride başarı sağlayabilmeniz için de değişken getirili ürünlerin atası olan hisse senedi pazarının nitelikli şekilde büyümesi gereklidir. Bu tablonun realize edilmesi için sizlerin de piyasanın gelişimi ve derinleşmesi adına mesai harcamanız lazım… Aksi takdirde oturduğunuz yerden ancak bu kadar olur, bu kadarı da ne size ne de memlekete bir şey katmaz…

Kurumsal yatırımcı mekanizmaları arzu edilen şekilde gelişir büyürse, öğretmen, doktor, manav, memur bu işleri öğrenmeye çalışarak, hem de piyasada öğrenmeye çalışarak ağır bedel ödemez… Eline 3-5 milyon geçen bazı piyasa zararlıları da, sizlerin gölgesinde buhar olur gider… Hem ülke kazanır, hem de sizler…

Kurumsal yatırımcı önemli… Bu kavramın hakkının verilmesini sağlayacak olanlar yine sizlersiniz. Lütfen elinizi taşın altına koyun ve fikirsel mesai harcayın, yoksa başarı ve büyük karlar size gelmez. Sizler başarı ve yüksek karlılığa giden yoldaki engelleri kaldırmak için mesai harcayın. 

Evet kurumsal yatırımcı çok önemli lakin, kurumsal yatırımcılar ne yapıyor? Ne güzel bir atasözümüzdür; “aynesi iştir kişinin lafa bakılmaz.” Kurumsal yapılar kazandırdı da, vatandaş mı gelmedi? Bu soruyu kendinize defalarca sorun derim… Empati yeteneğini geliştirmek de şart malum…

Not; eleştirilerimiz yıkmak yakmak için değil, ülkemizi ekonomik açıdan daha iyiye, hep beraber nasıl taşırız, mevzu budur… Sloganımız net; Türkiye’nin Sigortası, Sermaye Piyasası…

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.