Türkiye?ye karşı ekonomik savaş başlatan ve doları sunni olarak
yükselterek ülkeyi çökertmeye çalışan Donald Trump?a en güzel cevap
Samsun?dan geldi. Eti Bakır Genel Müdürü Yılmaz Şara, ekonomi
basınının temsilcileri ile bir araya geldiği Eti Bakır Samsun
Tesisleri?nde önümüzdeki 4 yılda toplam 3 milyar 100 milyon lira
yatırım yapma kararı aldıklarını açıkladı. Türkiye?nin içinde
bulunduğu durumla ilgili soruları yanıtlayan Genel Müdür Şara,
?Ülkemizin geleceğine güveniyoruz. Türkiye?ye her zamankinden daha
büyük bir inançla yatırıma devam edeceğiz. Böyle zamanlarda yapılacak
olan en iyi şey yatırımdır. Biz de bunu yapıyoruz. Daha çok üreten
Türkiye dış saldırılara karşı da daha dirençli olacaktır? diye konuştu.
Eti Bakır?ın 14 yıl önce kapanmak üzereyken Cengiz Holding
tarafından özelleştirme yoluyla satın alındığını hatırlatan Şara,
aradan geçen sürede tesislere 635 milyon dolar yatırım yaptıklarını
ifade ederek, yeni yatırımlarla birlikte bu rakamın 1.1 milyar dolara
ulaşacağını anlattı. 3 milyar 100 milyon liralık yeni yatırımın 2022
yılında tamamlanacağını söyleyen Şara, ?Yaklaşık her yıl 750 milyon
liraranın üzerinde yatırım yapacağız. Eti bakır şu anda her yıl 550
milyon dolarlık ithalatın önünü kesiyor? dedi.
Doğrudan 500, dolaylı 2 bin kişiye istihdam
Yeni yatırımların inşaat aşamasında 2 bin kişinin çalışacağını
tamamlandıktan sonra da 500 kişinin doğrudan tesislerde istihdam
edileceğini anlatan Eti Bakır Genel Müdürü Yılmaz Şara, ?Yatırımların
oluşturacağı ekosistem ile en az 3 bin kişi bu sayede iş sahibi
olacak. Her yıl 550 milyon dolarlık ithalatın önünü kesen Eti Bakır,
Türkiye için üretmeye devam edecek. Bugün 3 bin 161 kişiyi istihdam
eden Eti Bakır?ın, 2022 yılında çalışan sayısı 3. 660 kişiye ulaşacak.
Dolaylı istihdamı da eklediğinizde sayı 10 bin kişiyi aşıyor?
açıklamasını yaptı.
Tütün mevsiminde üretime 3 ay mola
Eti Bakır?ın özelleştirme sürecinde yaşanan ders alınacak öyküyü
de paylaşan Yılmaz Şara şunları anlattı: ?Kapanma aşamasında olan
maden işletmeleri ve fabrikaları bugün Türkiye?nin en büyük şirketleri
arasına girdi. Eti Bakır Samsun fabrikasının bacasından çıkan sülfürik
asit gazı, bölgedeki tütünü tarlada yaktığı için devlet her yıl yüklü
miktarda tazminat ödemeye başladı. Ancak tazminatlar çok büyük
rakamlara çıkınca fabrika tütün mevsiminde 3 ay kapatılıyordu. Böyle
bir dönemde aldığımız Eti Bakır, yapılan yatırımlarla sanayinin
yıldızı oldu. Bakırdaki saflık oranı yüzde 99.60?tan yüzde 99.99?a
ulaştı. Yani bir başka anlatımla saf bakır üretmeyi başardık. Üretimi
artırmak için fabrikayı yenilemek ile beraber hammaddenin de artması
gerekiyordu. Bu nedenle Küre ve Murgul?da bulunan bakır madenlerinde
yapılan sondajlarla yeni rezervler bulundu. Böylece 32 bin ton olan
yıllık üretim, yeni yatırımlarla birlikte 75 bin tona yükseltildi.?
Tarlalar yeniden tarıma açıldı
Köylülerin tütününü yakan ve özelleştirildiği yıl 100 milyon lira
zarar eden fabrikayı ayağa kaldırmanın ilk adımının sülfürik asitten
kurtulmak olduğunu anlatan Şara, ?Bu nedenle arıtma tesisi revize
edildi ve gazın fabrika bacasından salınması önlendi. Sülfürik asit
gübre yapımında kullanıldığı için tesise 40 milyon dolara üretim
tesisi kuruldu. Burada üretilen sülfürik asitin değerlendirilmesi için
tesislere gübre fabrikası kuruldu. Sülfürik asit tarladaki tütünü
yakmak yerine amonyum sülfat gübre olarak ekonomiye kazandırıldı.
Böylece hem tarlalar yeniden tarıma açıldı, hem de ürünü yakan gaz
hammadde olarak kullanıldı. Eti Bakır Samsun Tesislerinin bacasından
çıkan gaz, yapılan yatırımla birlikte AB ülkelerinin referans olarak
gösterdiği değerin 3 kat altına indirildi. Şu anda bacadan çıkan gaz
yüzde 99,5 oranında tutulmaktadır? dedi.
Mardin fabrikasını besleyecek
Samsun?da yeterli alan ve gübre üretimi için gerekli 2 malzemeden
biri olan pirit cevheri olmasına rağmen, Mazıdağı?ndan elde edilecek
fosfatın Samsun?a getirilmesi yerine, Mardin Mazıdağı?na 1.1 milyar
dolarlık yatırım ile Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisleri
kurulduğunu hatırlatan Şara, gübre üretimi için gerekli pirit
cevherinin Samsun?dan demiryolu ile Mazıdağı?na gönderileceğini
anlattı.
ETİ BAKIR MADENLERİNE 900 BİN AĞAÇ DİKİLDİ
Sanayinin çevre ile uyumlu olması gerektiğini bilen Eti Bakır,
teknoloji yatırımlarının yanı sıra çevre yatırımlarını da ihmal
etmedi. Eti Bakır, Samsun, Küre ve Murgul tesislerinde şu ana kadar 2
milyon 900 bin metrekare alan 8 milyon dolar harcamayla rehabilite
edilerek 900 bin ağaç dikildi. 1.250.000 m2 alanın rehabilitasyon
çalışması devam etmekte olup önümüzdeki sene sonuna kadar 650 bin ağaç
daha dikilecek.
TÜRKİYE?NİN CEVHERDEN BAKIR ÜRETEN TEK İZABE TESİSİ
Eti Bakır Samsun Tesisleri, Türkiye?de cevherden izabe bakır
üretimi yapan tek tesis konumunda bulunuyor. Bu tesis ayakta
kalmasaydı, Türkiye bakır ihtiyacının tamamını ithal etmek zorunda
kalacaktı. Ülkemizin yıllık bakır ihtiyacı 435 bin ton, parasal olarak
değeri 3 milyar doların üzerinde. Bu miktarın 50 bin tonu hurda geri
dönüşünden sağlanıyor. Geriye kalan 385 bin tonun Eti Bakır üretimi
olan 75 bin ton dışındaki miktar ise mamul veya yarı mamul olarak
ithal edilmektedir. Eti Bakır ise şu anda ülke ihtiyacının 75 bin
tonunu karşılamaktadır. Türkiye?nin ihtiyacının yaklaşık yüzde 20?si
Eti Bakır tarafından karşılanmaktadır. Bu da yılda yaklaşık 550 milyon
doların üzerinde dövizin yurt içinde kalması anlamına gelmektedir.
TÜRKİYE?NİN EN DERİN MADENİ
Özelleştirmeden önce Eti Bakır, Küre?de maden arama ve üretme
çalışmalarını 140 metreye kadar sürdürebiliyordu. Yapılan araştırmalar
sonunda, 140 metrenin altında yeni rezerv bulundu. Bugün 960 metreye
ulaşan yeni bir yeraltı sistemi kuruldu. Türkiye?nin en derin madenine
otomobil ile dolaşılabilecek 40 kilometre yol tünel açıldı. Eti Bakır
yeraltı zenginliklerinin tespit edilmesi için, yılda 100.000 metreden
fazla sondaj yaparak, yaklaşık 50 milyon USD AR-GE yatırımı yaptı.
Diğer teknolojik çalışmalarla birlikte bu rakam 60 milyon USD?yi
geçmiştir. Murgul?daki maden sahasının yeterli rezerv olmadığı için
önce kapatılmasına, sonra özelleştirilmesine karar verildi. Yapılan
sondaj çalışmaları ile yeni rezerv bulan Cengiz Holding, özelleştirme
öncesinde bu tesislerde ton başına 10-15 kg bakır içeren cevher
işlenirken, halen ton başına 5 kg bakır içeren cevher işleyerek
ekonomik açıdan ayakta kalmaya çalışmaktadır.
Foreks Haber Merkezi (
[email protected] )
http://www.foreks.com
http://www.metalsmarket.net
http://twitter.com/ForeksTurkey