TÜRKONFED tarafından Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UN Women)
ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) işbirliğiyle
düzenlenen ?Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinde Kadının Rolü?
Zirvesi?nin sonuç bildirgesi yayınlandı. Kadının her alanda
güçlendirilmesinin, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin giderilmesinin
ve kadın-erkek fırsat eşitliği sağlanmasının sürdürülebilir kalkınma
hedeflerine ulaşmada önemi incelendiği zirvede, Birleşmiş Milletler?in
toplam 17 adet olan ve 5?i kadınlar ve kız çocuklarıyla ilgili olan
?Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri?nden 4 önemli başlık detaylı
şekilde ele alındı. Gerçekleştirilen panellerde nitelikli eğitim,
sanayi, yenilikçilik ve altyapı, sorumlu üretim ve tüketim ile barış
ve adalet alanlarında kadınlara yönelik alınabilecek aksiyonlar
belirlendi.
Zirve sonucunda, katılımcılar ve TÜRKONFED çatısı altında
güçlerini birleştiren kadın derneklerinin katkısı ile Türkiye?de
sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin gerçekleşmesi için kadınlara
yönelik aşağıdaki politika önerilerinin hayata geçirilmesi gerekliliği
ortaya kondu. Sürdürülebilir Kalkınmada Kadının Rolü Zirvesi?nin sonuç
bildirgesindeki 15 önemli hedef, ülkemizin kalkınmasına olduğu kadar,
demokrasisine de katkı yapacaktır. Bu hedefler:
1- TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİ ÖNCELİKLİ HEDEF OLMALIDIR:
Kadınların sosyal, siyasi ve ekonomik hayata katılımı olmadan dünyada
kalkınma hedeflerini, özellikle ?su¨rdu¨ru¨lebilir kalkınma
hedeflerini? gerçekleştirmek mümkün değildir. Bu nedenle cinsiyet
eşitliğini tu¨m ülkelerde plan, program ve hedeflerin temeline
oturtmak öncelik haline gelmelidir.
2- KADIN ÇALIŞAN KOTASI KONMALIDIR: Kadınların sosyal, siyasi ve
ekonomik hayata katılımlarını artırmak için, yerelde ve kamuda bir
takım kotaların konması gerekmektedir. Du¨nyada kimi u¨lkelerin hayata
geçirdiği kadın çalışan kotasının u¨lkemizde de bir an önce yasal bir
altyapıya kavuşturulması önemli bir farkındalık yaratacaktır. Üst
du¨zey mesleklerde her iki cinse de eşit fırsat ve yer verilmesi
cinsiyete dayalı ayrımcılığın ortadan kaldırılması, kadının
gu¨çlendirilmesi yolunda önemli etkiler yaratacaktır. Belediyelerde
u¨st du¨zey yönetim veya orta du¨zey yöneticiler arasındaki kadın
çalışan oranlarının yu¨zde 40?a çıkarılması gibi somut hedefler
belirlenmelidir.
3- KADIN GİRİŞİMCİLERİN DESTEKLENMESİ TEŞVİK EDİLMELİDİR: Kadın
girişimcilerin önu¨ndeki en bu¨yu¨k sorunlardan biri sermayeye
erişimdir. Kamu kurumlan ve finans kuruluşları tarafından verilen
desteklerde, mal varlığının teminat olarak verilmesi gibi
zorunluluklar konusunda kadınlara pozitif ayrımcılık yapılması, vergi
ve faiz indiriminden daha fazla yararlanma imkânı sunulması,
kadınların girişimciliğe daha rahat başlaması için kolaylık
sağlayacaktır.
4- KADIN İSTİHDAMINDA KAYIT DIŞI ORANI AZALTILMALIDIR: TÜİK 2016
verilerine göre Türkiye?de çalışan her 2 kadından 1?i kayıt dışı
görünmektedir. Prim teşviklerinin, işgücü maliyetinin ve kayıt dışı
istihdamın yüksek olduğu sektörlere daha yüksek miktarda verilmesi,
kayıt dışı istihdamı azaltacaktır. İlk defa iş kuran kadının
primlerini düzenli ödemesi kaydıyla primlerinin yarısı Hazine
tarafından karşılanabilir.
5- DOĞUM BORÇLANMASI PRİMLERİ DEVLET TARAFINDAN ÖDENMELİDİR:Doğum
borçlanmasının kadın istihdamını teşvik edebilmesi için doğum yaptığı
ana kadar hiç çalışmamış kadınlarda ilk çocuk için daha sonra
sigortalı çalışmak kaydı ile doğum borçlanması primlerinin devlet
tarafından ödenmesi, işgücü piyasasına hiç girmemiş ya da girmiş ve
ayrılmış kadının tekrar işgücü piyasasına girişini kolaylaştırabilir.
6- ÇOCUK BAKIM HİZMETLERİ VE KREŞ YARDIMI SGK KAPSAMINA
ALINMALIDIR: ?Çocuk Bakım Hizmetleri ve Kreş Yardımı? birçok gelişmiş
ülkede olduğu gibi SGK kapsamına alınmalıdır. Ülkemizde, çalışan ve
çocuğu olan kadının, devlete ödeyeceği vergi yükünden düşülerek
oluşturulacak bir fonla kreş katkısı oluşturulmalıdır. Büyük sanayi
siteleri ve belli sayıda personel çalıştıran özel sektör şirketlerine
de kreş açma şartı konulmalıdır.
7- KADIN VE AİLE DOSTU İŞLETMELERİN SAYISI ARTIRILMALIDIR: Kadın
ve Aile Dostu İşletmelerin sayısının artırılması için ilgili
bakanlıklarla farkındalık yaratacak ortak kampanyalar düzenleneceği
gibi bu noktada vergisel teşvik ve desteklerle ilgili düzenlemeler
hayata geçirilmelidir.
8- BAKIM SİGORTASI OLUŞTURULMALIDIR: Bakım Sigortası oluşturularak
evde yaşlı, engelli çocuk bakım hizmeti sunumu, bu alanda eğitim almış
SGK?lı kişiler aracılığıyla yapılmalıdır.
9- NİTELİKLİ BAKIM PERSONELİ YETİŞTİRİLMELİDİR: Nitelikli bakım
personeli yetiştirmek için meslek lisesi, ön lisans ve lisans
düzeyinde programlar açılmalı, kurumsal bakım için nitelikli personel
sayısı artırılmalıdır.
10- EŞİT İŞE EŞİT ÜCRET UYGULAMASI HAYATA GEÇİRİLMELİDİR:
Kadınların toplumun tu¨m alanlarında ve karar alma mekanizmalarında
etkin bir şekilde yer alabilmeleri için kadın emeğine vasıf
kazandırılmalıdır. Çoğu zaman kadınlar kendileriyle aynı işi yapan
erkeklere göre daha az u¨cret almaktadır. İstihdamda adalet kadar
u¨crette de adalet dengesi gözetilmelidir. İstihdam edilen kadınlar
için ?eşit işe eşit u¨cret? uygulaması getirilmelidir.
11- KADINLARIN MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM ALMALARI SAĞLANMALIDIR:
Kadınların daha fazla mesleki ve teknik eğitim alabilmeleri için
önleri açılmalıdır. Bu kapsamda, kadınlara uygulamalı girişimcilik
derslerinin de verilmesi için Milli Eğitim Bakanlığı, ÖSYM, özel
sektör işbirliği geliştirilmeli, stratejik hedefler doğrultusunda
planlar oluşturulmalıdır.
12- KADINLARIN EĞİTİM HAYATINDA DEVAMLILIĞI İÇİN YASAL MEVZUATLAR
DEVREYE ALINMALIDIR: Du¨nya dijital ekonomik bir dönu¨şu¨m yaşarken,
kadınların bilişim ve mu¨hendislik ağırlıklı sektörlerde istihdamı
için yönlendirme ve özendirme yapılmalıdır. Ülkemizde zorunlu eğitime
rağmen kadınların ortalama eğitim hayatı halen istenilen du¨zeyde
değildir. Özellikle ortaöğretimden sonra kadınların eğitim hayatına
devam etmesi için yasal düzenlemeler ve uygulamalar hayata
geçirilmelidir.
13- TOPLUMUN ZİHNİYET DEĞİŞİMİ VE DÖNÜŞÜMÜ İÇİN ADIMLAR
ATILMALIDIR: Kadınların sadece iş gu¨cu¨ne katılımı değil, toplumsal
hayata katılımları açısından bir zihniyet değişimine ve dönu¨şu¨mu¨ne
ihtiyaç vardır. Kadın yapamaz göru¨şu¨nu¨n değiştirilmesi, kadınların
farklı iş kollarına yönlendirilmesi ve cazip hale getirilmesi için
kamu ve özel sektör işbirliği önemsenmelidir. Bu zihniyet
dönu¨şu¨mu¨nu¨ gerçekleştirecek eğitimler verilmeli ve toplumun tu¨m
katmanlarına doğru bir iletişim çalışmasıyla anlatılmalıdır.
14- ÇOCUK GELİN SORUNU YASALARLA ÇÖZÜLMELİDİR: Tu¨rkiye?de halen
çocuk gelinler toplumumuzun kanayan bir yarasıdır. Çocuk yaşta
evlilikler, eğitim başta olmak u¨zere kadınların sosyal ve toplumsal
hayata katılımında çok önemli sorunlar doğurmaktadır. Kız çocuklarının
18 yaşından önce evlenmemeleri yasal bir du¨zenleme ile gu¨vence
altına alınmalıdır. Benzer bir uygulama Azerbaycan?da kanunlarla
gu¨vence altına alınmıştır. Tu¨rkiye?de bu kapsamda kanun ve
kuralların uygulamaya geçirilmesinde kamunun ve iş du¨nyasının aktif
rol alması gerekmektedir.
15- ROL MODEL BAŞARILI KADINLARIN SAYISI ARTMALIDIR: Kamu ve özel
sektörde başarılı kadınların rol model olarak sayısının artırılması,
girişimci kadınlar arasında kurulacak networklerin yaygınlaştırılması,
mentörlu¨k eğitimleri ve uygulamaları ile yeni girişimci kadınların
ortaya daha cesur bir şekilde çıkacağı bir iş ortamının yaratılması
açısından gereklidir.
Foreks Haber Merkezi (
[email protected] )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey