Vakıfbank ( http://www.vakifbank.com.tr ) Tarafından Hazırlanan
Analiz Raporu:
"Sanayi üretimi Ağustos ayında geçen yılın aynı ayına göre
arındırılmamış verilere göre %2.1 düzeyindeki artış beklentimizin ve
%3.4 seviyesindeki piyasa beklentisinin aksine %1.3 geriledi. Haziran
ve Temmuz aylarında yıllık bazda ortalama %4.4 artan takvim etkisinden
arındırılmış sanayi üretimi ise Ağustos ayında geçen yılın aynı ayına
göre %0.1 geriledi. Beklentimiz takvim etkisinden arındırılmış sanayi
üretim endeksinin %4.9 artacağı yönünde idi (piyasa beklentisi: %5.2).
Sanayi üretim endeksi Temmuz ayında yıllık bazda beklentilerin
üzerinde %5.9 artmıştı.
Ağustos ayında sanayi üretiminde yaşanan gerilemede Ramazan
Bayramı nedeniyle çalışma iş günü sayısında yaşanan azalışın
oluşturduğu olumsuz takvim etkisi belirleyici oldu. Arındırılmamış
sanayi üretim endeksi yıllık değişimi Ağustos ayı verisi ile birlikte
yılbaşından bu yana ilk kez negatif bir değer alırken, yıllık değişim
itibarıyla sınırlı bir gerileme yaşayan takvim etkisinden arındırılmış
endeks bu yılın en düşük seviyesine geriledi.
Sanayi üretimi aylık değişimler itibarıyla incelendiğinde
arındırılmamış endeksin Temmuz ayında göre %17, takvim etkisinden
arındırılmış endeksin ise %10.3 gerilediği görüldü. Mevsim ve takvim
etkisinden arındırılmış endeks ise bir önceki aya göre %4 geriledi.
Sanayi üretim endeksi alt sektörler bazında incelendiğinde Ağustos
ayında sermaye malları hariç tüm ana sektörlerde gerileme yaşandığı
dikkat çekiyor. En belirgin düşüş, yılın ilk yarısında hafif
toparlanma sergileyen ancak Haziran ve Temmuz aylarında gerileyen
enerji sektöründe görüldü. Söz konusu sektör Ağustos ayında yıllık
bazda %3.5 geriledi. Geçen yılın aynı Ağustos göre %3.2 gerileyen
dayanıksız tüketim malları Ekim ayından beri ilk kez yıllık bazda
düşüş yaşarken, dayanıklı tüketim malları ve aramalı grubunda olumsuz
takvim etkisi nispeten daha az hissedildi. Haziran ve Temmuz aylarında
yıllık bazda ortalama %11.5 oranı ile hızlı bir artış yaşayan sermaye
malı üretimi ise Ağustos?ta üretimin ertelenmesine bağlı olarak %3.5
arttı. Takvim etkisinden arındırılmış verilere göre de Ağustos ayında
enerji, yıllık bazda %3.7 oranında düşüş ile en olumsuz performansa
sahip sektör olurken, sermaye malı üretimi %6.8 artış ile önceki iki
aya göre bir miktar ivme kaybetse de yükselişini sürdürdü.
Türkiye?nin net ihracatçı olduğu imalat sanayiinde üretim Ağustos
ayında geçen yıla göre %0.9 geriledi. Olumsuz takvim etkisinden
arındırıldığında ise söz konusu sektörde yıllık bazda %0.6 oranında
artış ile 2013 yılının en düşük üretim performansı gerçekleşti. İmalat
sanayi alt sektörler itibarıyla incelendiğinde geçen yılın Ağustos
ayında göre %22.1 gerileyen diğer ulaşım araçlarının imalatı en
olumsuz görünüme sahip sektör olurken, Türkiye?nin ihracatında ikinci
sırada yer alan motorlu kara taşıtları imalatı olumsuz takvim etkisine
rağmen %21.2 oranındaki hızlı artış ile en dinamik sektör oldu. Söz
konusu sektörler takvim etkisinden arındırılmış verilere göre de
arındırılmamış verilere benzer bir görünüm sergiledi.
2013 yılı Ocak-Ağustos dönemi verilerine göre toplam ihracatın
%13?ünü oluşturan ana metal sanayi Ağustos ayında yıllık bazda %2
gerilerken, takvim etkisinden arındırılmış verilere göre %0.8 oranında
sınırlı bir artış yaşadı. Türkiye?nin net ithalatçı olduğu madencilik
ve taş ocakçılığı sektöründe ise Ağustos ayında geçen yılın aynı ayına
göre %7.6, takvim etkisinden arındırılmış verilere göre ise %7.2
gerileme görüldü. İhracatçı sektörlerde zayıf dış talep koşullarının
ve ithal ham madde ve ara malı kullanılan sektörlerde döviz kurunda
Mayıs ayından itibaren yaşanan yükselişin üretim performansına olumsuz
yansıdığı söylenebilir. Genel olarak bakıldığında, imalat sanayi
üretimi olumsuz takvim etkisi göz ardı edilerek incelendiğinde
mevsimsel faktörlerin üretim kararlarında etkili olduğu görüldü.
Ağustos ayı sanayi üretimi verilerinin öncül nitelikteki
göstergeler açısından çok şaşırtıcı bir tablo çizdiği söylenemez.
Sanayi üretimi beklentimizi oluştururken dikkate aldığımız öncül
veriler Ağustos ayı için genel olarak bir önceki aya göre aşağı yönlü
görünüme sahipti. Temmuz ayında 50 eşik değerinin altına gerileyen PMI
Satın Alma Yöneticileri imalat endeksi Ağustos?ta yaklaşık 1 puan
artışla 50.9?a yükselirken, kapasite kullanım oranı Haziran ve Temmuz
aylarındaki yatay görünümünü korumuştu. Sanayi üretiminde düşüş
sinyali taşıyan verilerden Reel Kesim Güven Endeksi Ağustos ayında
Mayıs ayından beri gözlenen düşüş eğilimini koruyarak 107.5?e
gerilerken, elektrik, otomobil ve beyaz eşya üretimi Temmuz ayına göre
sert biçimde azaldı ve yıllık bazda yavaşlayan bir görünüm çizdi.
Eylül ayına ilişkin şu ana kadar yayımlanan öncül göstergelerden
PMI imalat endeksi ve Reel Kesim Güven Endeksi üretim faaliyetlerinde
belirgin bir artışa işaret ederken, kapasite kullanımında azalma
yaşanmaması sanayi üretiminin dinamiklerinin korunduğunu gösteriyor.
Bankacılık sektörü toplam kredilerinde Ağustos ayında mevsimsel
faktörlere bağlı olarak yaşanan hafif gerilemenin Eylül ayında yeniden
yükselişe dönüşmesi iç talepteki devam eden canlılığın sanayi
üretimine olumlu yansıdığını ortaya koyuyor.
Öte yandan, ABD Merkez Bankası Fed?in varlık alımlarını azaltma
olasılığının finansal piyasalarda yol açtığı belirsizliğin Ağustos
ayında devam etmesinin üretim kararlarının sonraki aylara
ertelenmesine neden olduğu söylenebilir. Fed?in varlık alımlarını
azaltmama kararını açıklamasıyla küresel likidite bolluğunun bir süre
daha devam edecek olmasının piyasaları bir miktar rahatlattığı, bu
gelişmenin mevcut durum ve beklentilere ilişkin algılamaları olumlu
etkilediği gözleniyor. ABD?de halen devam eden kamu maliyesi ile
ilgili belirsizlikler ve temerrüt olasılığının yeni bir belirsizlik
oluşturmasına karşın, söz konusu sorunların giderilmesi halinde
küresel risk iştahının artması ve bu durumun yurt içinde yatırım
kararlarını olumlu etkilemesi beklenebilir.
Türkiye?nin en büyük dış ticaret ortağı olan Avrupa Birliği
ülkelerinde Eylül ayında öne çıkan siyasi gelişmelerin ardından daha
istikrarlı bir sürecin başlaması mümkün görünüyor. Avrupa Merkez
Bankası?nın ekonomik aktiviteyi desteklemek için kararlı biçimde
sürdürdüğü genişletici para politikası duruşunun söz konusu ülkelerde
toplam talebi desteklemesi, Türkiye?de yatırım kararları ve sanayi
üretimini olumlu etkileyecektir.
Özet olarak, Ağustos ayında mevsimsel faktörler ve olumsuz takvim
etkisi nedeniyle gerileyen sanayi üretiminin, Eylül ayında takvim
etkisinin normale dönmesiyle hızlı bir yükseliş yaşayacağını
öngörüyoruz. Gelişmekte olan ülkelere ilişkin risk algılamalarının
azalması ve Avrupa Birliği ekonomilerine dair giderek artan olumlu
beklentilerin Türkiye?nin sanayi üretimine önümüzdeki dönemde olumlu
yansıması olası görünüyor. ABD?ye ilişkin mevcut kamu maliyesi
sorunlarının giderilmesi de kısa vadede küresel risk iştahını
artırarak, yurt içinde toplam talebi olumlu etkileyebilir. Öte yandan,
ABD ekonomisinin gidişatı gerek küresel likidite koşulları gerekse
dünya ekonomisinin dinamizmi açısından Türkiye ekonomisi ve sanayi
üretimine potansiyel etkileri bakımından izlenmesi gereken önemli bir
faktördür."
******
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım
danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti,
aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen
bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı
sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve
tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine
dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk getiri
tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer
alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize
uygun sonuçlar doğurmayabilir.
*******
Foreks Haber Merkezi (
[email protected] )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey